زمانی که سلول‌های سرطانی در بافت ریه شروع به رشد می‌کنند، سرطان ریه ایجاد می‌شود. این بیماری تنفس را در فرد کاهش داده و به عنوان اصلی‌ترین دلایل مرگ و میر در زنان و مردان شناخته شده است. این مریضی ریوی بیشترین بخش ریه را درگیر کرده و در انواع خوش‌خیم و بدخیم وجود دارد. در این بخش از آشنایی با بیماری سرطان ریه با توکامگ همراه شوید.
سرطان ریه چیست؟
Lung Cancer به معنای همان سرطان ریه است که باعث تکثیر بی‌رویه سلول‌های بافت ریه می‌شود. این بیماری توانایی فرد را در تنفس کاهش می‌دهد. ریه یک بخش حیاتی در بدن محسوب شده که وظیفه تنفس و تبادل گاز در قفسه سینه را به عهده دارد و در طول تنفس باعث جذب هوای ورودی و دفع دی‌اکسیدکربن خواهد شد.
زمانی که کنترل و تعادل رشد سلول‌ها از دست خارج شود، سرطان ایجاد خواهد شد. به این صورت که سرطان در سیستم تنظیم و تعادل رشد سلولی اختلال ایجاد کرده و باعث تکثیر و تقسیم غیرمجاز و بیش از حد سلول‌ها می‌شود.
در نهایت توده‌ای به نام تومور ایجاد شده و باعث آسیب رساندن به تنفس و ریه می‌شود. تا قبل از دهه 1930 شیوع سرطان ریه معمول نبود. اما بعد از آن با بیشتر شدن مصرف دخانیات به صورت چشمگیری افزایش پیدا کرد. این سرطان بسیار خطرناک بوده و از یکی از صعب‌العالج‌ترین بیماری‌ها به حساب می‌آید.
بهتر بدانید که سرطان لوزالمعده نیز یک بیماری کشنده و تهاجمی محسوب می‌شود. بنابراین، بهتر است در این بخش آشنایی با سرطان پانکراس معده را از دست ندهید.
انواع سرطان ریه کدامند؟
به صورت کلی، سرطان ریه با الگوی رشد و گسترشی که دارد، متفاوت است. نوع این بیماری در زیر میکروسکوپ و براساس روش‌های تشخیص قابل شناسایی خواهد بود. از جمله انواع کانسر ریه به صورت زیر هستند:
- کارسینوم سلول‌های غیرکوچک ریه NSCLC
- کارسینوم سلول‌های کوچک ریه SCLC
- مزوتلیوما Mesothelioma
مراحل شیوع سرطان ریه
بهتر است بدانید که به صورت کلی، سرطان ریه در چند مرحله گسترش پیدا می‌کند که به صورت زیر هستند:
- مرحله صفر: سلول‌ها در لایه‌های بالایی سلول‌های پوششی راه‌های هوایی ظاهر خواهند شد.
- گرید 1: در این مرحله، اندازه تومور کمتر از 5 سانتی‌متر بوده و به سایر بخش‌های بدن نمی‌رود.
- بخش 2: در این مرحله، سایز تومور کمتر از 5 سانتی‌متر بوده و تا گره‌های لنفاوی گسترش یافته‌اند. در برخی از مواقع نیز اندازه تومور به کمتر از 7 سانتی‌متر رسیده و به بافت‌های مجاور راه پیدا کرده و به سمت گره‌های لنفاوی نرفته است.
- مرحله 3: کانسر ریه در این گرید تمام قسمت ریه، بافت‌های اطراف و گره‌های لنفاوی را درگیر می‌کند.
- گرید نهایی سرطان: در مرحله آخر، سرطان در کل بخش‌های بدن اعم از استخوان یا مغز گسترش یافته است.
علائم سرطان ریه چیست؟
علائمی که سرطان ریه از خود نشان می‌دهد به نوع بیماری، نحوه گسترش تومور و محل آن وابسته است. البته تشخیص این علائم آسان نیست و به روش‌های پزشکی بسیار تخصصی و مهمی نیاز دارد. از جمله رایج‌ترین نشانه‌هایی که در بیماران مبتلا به کانسر ریه مشاهده شده‌اند، به صورت زیر هستند:
علائم ظاهری
- کاهش چشم‌گیر وزن
- بی‌اشتهایی
- ضعف، ناتوانی و خستگی
- افسردگی و تغییرات خلق و خو
علائم اولیه
در مراحل ابتدایی بروز این سرطان، معمولا علائم کمتر نشان داده می‌شوند. 25% موارد نشانه‌های کانسر ریه در رادیوگرافی ساده قفسه سینه تشخیص داده خواهند شد. مراحل ابتدایی بیماری، تومور سرطانی کوچک و اندازه یک سکه می‌باشد. به همین دلیل، علائم در فرد بسیار کم بوده و به سختی قابل تشخیص هستند.
- سرفه مداوم
- تشدید سرفه‌های مزمن قبلی
- تنگی نفس
- خس‌خس کردن سینه
- درد در قفسه سینه
- هموپتزی یا خلط خونی
در برخی از موارد، تومورهایی که در بخش بالایی ریه رشد می‌کنند می‌توانند ناحیه اعصاب را تحت‌تاثیر قرار دهند. از جمله علائم آن به صورت زیرهستند:
- افتادگی یک‌طرفه پلک
- کوچک شدن مردمک چشم‌ها
- عدم‌تعریق در یک سمت صورت
- درد شانه و دست‌ها
- فلج شدن تارهای صوتی که باعث خشن‌شدن صدا خواهند شد.
همچنین بهتر است بدانید زمانی که تومورهای سرطانی بخش مری را درگیر کنند، باعث اختلال در بلع خواهند شد. به دلیل شایع بودن کانسر سینه در بین بانوان، بهتر سری به مقاله آشنایی با بیماری سرطان پستان بزنید.
نشانه‌های بیماری پیشرفته
زمانی که سرطان بدخیم شود، دردهای شدید در بخش استخوان‌ها ایجاد می‌شوند. در نتیجه علائم عصبی بروز پیدا می‌کنند. از جمله نشانه‌های سرطان بدخیم شامل زیر هستند:
- تاری دید
- سردرد
- سرگیجه
- تشنج
- سکته مغزی مانند ضعیف یا از دست دادن حس در بخش‌هایی از بدن
متاسفانه کودکان زیادی درگیر بیماری‌های سرطانی هستند. تشنج از جمله مهمترین نشانه‌های وجود سرطان در کودکان به حساب می‌آید. پس بهتر است بدانید که انواع تشنج در کودکان کدامند تا بتوانید از بروز آن‌ها جلوگیری کنید.
علائم پارانئوپلاستیک
سندرم پارانئوپلاستیک معمولا با سرطان ریه همراه بوده و با هر تومور دیگری دیده می‌شود. در این زمان با تولید هورمون‌های سرطانی آدرنوکورتیکوتروپین نیز ایجاد خواهد شد. این عارضه به تولید بیش از اندازه هورمون کورتیزول به وسیله غده فوق کلیه می‌پردازد.
نشانه‌های متاستاز ریه
در آشنایی با بیماری سرطان ریه بهتر بدانید از انواع سرطان‌های بدخیم متاستاز می‌باشد. این بیماری معمولا قابل درمان نیست و طول عمر ریه تا 5 سال به 3 تا 5% کاهش می‌یابد. درمان این نوع سرطان از نوع سیستمیک خواهد بود. چرا که کل بدن را درگیر کرده و برای رشد سلول‌ها باید از شیمی درمانی و رادیوتراپی استفاده کرد.
اندازه توده در ریه چقدر است؟
توده‌های سرطانی که در ریه ایجاد می‌شوند، معمولا بین 6 تا 10 میلی‌متر هستند که باید به صورت دقیق بررسی شوند. زمانی که این ندول‌ها به بیش از 10 میلی‌متر برسند، سرطان از نوع بدخیم بوده و بیوپسی (نمونه‌گیری) باید انجام بگیرد.
به صورت کلی، توده‌هایی که بزرگتر از 3 سانتی‌متر هستند، به عنوان ندول‌های ریوی شناخته خواهند شد. از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن اعصاب، پارکینسون است که می‌توانید در آشنایی با بیماری پارکینسون از بروز آن جلوگیری کنید.
عوامل موثر در خطر ابتلا به بیماری سرطان ریه
دلایل زیادی وجود دارند که خطر ابتلا به سرطان ریه را در افراد فراهم می‌کنند. سیگار کشیدن یکی از رایج‌ترین و اصلی‌ترین علت‌های آن به حساب می‌آید. اگر سیگار می‌کشید، ترک کردن آن به شما در سلامت ریه‌ها کمک زیادی خواهد کرد. از جمله سایر دلایل بروز بیماری کانسر ریه به شرح زیر هستند:
- سیگار کشیدن
- قرارگیری در معرض دود سیگار
- سابقه خانوادگی و ارثی
- سن بالای 65 سال در زنان و مردان
- کار کردن در معرض آلودگی هویا صنایع، نیروگاه‌ها و …
- سابقه پرتودرمانی در قفسه سینه
تشخیص سرطان ریه به چه صورت ممکن است؟
در این بخش از آشنایی با بیماری سرطان ریه بهتر بدانید که تشخیص این بیماری با توجه به گسترش توده‌های سرطانی و مرحله بیماری متنوع است. از جمله رایج‌ترین روش‌های درمانی به شرح زیر هستند:
بررسی پیشینه پزشکی و معاینه فیزیکی
ابتدایی‌ترین مرحله به معاینه فیزیکی و بررسی سابقه بیماری اختصاص پیدا می‌کند. در این زمان معاینه بالینی صورت گرفته و سوالاتی پرسیده می‌شوند. در این مرحله، ممکن نیاز به تست اسپیرومتری نیز وجود داشته باشد.
آزمایش تصویربرداری
هر گونه ضایعه غیرطبیعی در آزمایشات اشعه‌ایکس، MRI و CT Scan و PET نشان داده می‌شوند. به همین دلیل این آزمایشات صورت گرفته تا از وجود توده و ضایعات کوچکتر اطمینان حاصل یابد.
رادیولوژی
از روش‌های تشخیص بیماری سرطان ریه، رادیولوژی است. در این مرحله سرطان و عفونت ریه تشخیص داده شده و به صورت دقیق مشخص می‌شوند.
آزمایش خلط
زمانی که فرد با علائم سرفه خلط‌دار روبرو باشد، بررسی میکروسکوپی صورت گرفته و وجود سلول‌های سرطانی تشخیص داده می‌شوند.
بیوپسی
نمونه‌برداری از بافت ریه یا سایر بخش‌های بدن از جمله کبد به تایید وجود این سرطان کمک می‌کند. نمونه‌ها به پاتالوژیست ارسال شده و در صورت مثبت بودن، تست‌های بیشتری مانند اسکن استخوانی صورت می‌گیرند.
برونکوسکوپی
در این روش، به فرد داروی آرامبخش داده شده و سپس به وسیله لوله‌ای که به گلو فرستاده می‌شود، ریه‌ها به صورت دقیق بررسی خواهند شد.
مشاهده فضای سینه
برای تشخیص وجود توده سرطانی، پزشک برشی در پایین گردن ایجاد می‌کند. در این روش به وسیله آندوسکوپ نمونه‌برداری از گره‌های لنفاوی صورت می‌گیرد.
نمونه‌برداری سوزنی
یک سوزن نمونه‌برداری از طریق قفسه سینه وارد شده و از بافت‌های مشکوک ریه و گره‌های لنفاوی نمونه لازم برداشته می‌شود.
روش‌های درمانی سرطان ریه
شاید برای خیلی از شما جای سوال باشد که آیا اصلا سرطان ریه درمان دارد؟ در آشنایی با بیماری سرطان ریه بهتر بدانید که این بیماری مانند بعد از آنکه توسط متخصصین تشخیص داده شد، تحت درمان قرار می‌گیرد. نمی‌توان گفت که درمان آن قطعی بوده، چرا که روند درمان به نوع گسترش بیماری وابسته خواهد بود.
اما مراجعه به یک پزشک متخصص، رژیم غذایی سالم و دوری از سیگار و دخانیات به شما در بهبود روند درمان کمک زیادی خواهند کرد. از جمله روش‌های درمانی موثر به صورت زیر هستند:
جراحی ریه
در این زمان بافت‌های سرطانی باید از بین بروند. به همین دلیل، جراحی صورت می‌گیرد. این روش درمان، لوب یا بخش بزرگی از ریه را با کمک روشی به نام لوبکتومی برداشته و یا کل ریه را خارج می‌کند. فرد بیمار بدون ریه نیز می‌تواند زندگی کند، اما برداشتن ریه به وضعیت سلامتی او وابسته است.
- پنوموکتومی: برداشتن کل ریه
- لوبکتومی: برداشتن بخشی از ریه
- برداشتن گوه‌ای: خارج کردن تومور و ناحیه گوه‌ای شکل بافت ریه
- جراحی آستین: بخشی از راه‌های هوایی منتهی به ریه و لوب آن برداشته خواهند شد.
- سگمنکتومی: شامل خارج کردن بخشی از لوب، مقداری بافت ریه با گوه می‌باشد.
شیمی درمانی
این روش درمانی به کاهش سلول‌های سرطانی در 4 تا 6 دوره در طول 3 تا 6 ماه می‌پردازد. از جمله روش‌های شیمی درمانی عبارتند از:
- قرص پلاتینول
- پاراپلاتین
- جمزار
- تاکسوتر
- تاکسول و آبراکسان
رادیوتراپی
پرتودرمانی همان رادیوتراپی بوده که در آن سلول‌های سرطانی از بین می‌روند. در این زمان پزشک اندازه تومورها را کاهش داده و مانع از گسترش آن‌ها می‌شود. ترکیب شیمی درمانی و رادیوتراپی برای بهبود سریع‌تر بیماری بسیار اهمیت دارند.
درمان هدفمند سرطان
در این روش انواع داروهای درمانی با هدف خاص به کار برده می‌شوند. این داروها به توقف سلول‌های سرطانی و در نتیجه بهبود بیماری کمک زیادی خواهند کرد.
ایمونوتراپی
از روش‌های درمانی که به مبارزه با سرطان می‌پردازد ایمونوتراپی است. این مرحله درمان سیستم ایمنی بدن را قوی کرده تا بتوانند در روند گسترش سلول‌های سرطانی دخالت کنند و آن‌ها را از بین ببرند.
پیوند ریه
در برخی از مواقع که بیمار با سرطان بدخیم روبرو باشد و هیچ یک از روش‌ها به بهبود او کمک نکرده‌اند، پیوند ریه صورت می‌گیرد.
طول عمر افراد مبتلا به سرطان ریه چقدر است؟
از دومین انواع سرطان‌های شایع در دنیا، کانسر ریه می‌باشد. خوشبختانه میزان مرگ و میر ناشی از این سرطان طی 30 سال گذشته به شدت کاهش پیدا کرده و رو به بهبودی خواهد بود.
امید به زندگی در بیماران سرطانی به افزایش طول عمر آن‌ها کمک زیادی می‌کند. بهتر است بدانید که مقدار طول عمر این افراد در 5 سال 63% می‌باشد که نرخ بقای آن به 35 درصد می‌رسد.
برای آشنایی با بیماری هپاتیت، انواع و راه‌های انتقال و درمان آن این مقاله را مطالعه کنید. کبد یکی از مهمترین اندام‌های بدن است که وطیفه مهمی به عهده دارد. پس هر گونه اختلال در آن باعث ایجاد مشکلات زیادی در بدن خواهد شد.
کلام‌آخر
در صورتی که هر یک از علائم کانسر ریه را مشاهده کردید، باید هر چه سریع‌تر برای تشخیص این بیماری دست به کار شوید. تشخیص زودهنگام سرطان به شما در بهبود سریع‌تر و جلوگیری از شیوع بیماری کمک زیادی می‌کند.
