از قدیمی‌ترین باشگاه‌های فوتبال ایران، تراکتورسازی است که توانست افتخارات زیادی را به دست آورد. این باشگاه یک مجموعه فرهنگی، ورزشی، اقتصادی می‌باشد که به آن «تیراختور»، «پرشورها»، «گرگ‌های سرخ» و «تی‌تی‌ها» می‌گویند. اگر شما از طرفداران این تیم هستید، در این بخش از توکامگ، تاریخچه باشگاه فوتبال تراکتورسازی را از دست ندهید.
تاسیس باشگاه تراکتورسازی
باشگاه فوتبال تراکتورسازی در شهر تبریز، در سال 1349 تاسیس شد که هم‌اکنون به نام لیگ برتر خلیج‌فارس فعالیت می‌کند. این تیم بعد از شروع مالکیت «محمدرضا زنوزی‌مطلق» به نام تراکتور تغییر نام داد و توانست افتخارات زیادی در طول تاریخ به دست آورد.
این مجموعه حدود 55 سال پیش افتتاح شد. این باشگاه برای اولین‌بار در سال 1329 توسط مدیران توانمند و علاقه‌مند به فوتبال به نام‌های «مهندس راستگار» و «حسین اردبیلی» با کمترین امکانات تشکیل گردید. البته که در شروع فعالیت این باشگاه آقای «رضانحوی» نیز زحمات زیادی کشیدند و به نوعی سهیم هستند.
اولین کسی که به عنوان سرمربی برای تیم تراکتورسازی منتخب گردید، «اسماعیل هاشمی» بود که در شکل‌گیری و موفقیت این تیم نقش به سزایی داشت. در سال 1350 مرحوم «صمد پورصمدی» به عنوان سرپرست تیم وبیوک صباغ شروع به فعالیت کرد که منجر به کسب مقاوم اول تبریز توسط تیم شد.
تراکتور توانست به عنوان یکی از پرطرفدارترین تیم‌ها در لیگ برتر فصل‌های 9، 10، 11، 12، 14، 18 و 24 به حساب آید. همچنین این تیم در لیگ قهرمانان آسیا 2016 در دسته پرتماشاگرترین تیم‌ها جای گرفت. البته که طبق نظرسنجی اینترنتی AFC نیز این باشگاه در سال 2020 به عنوان یک تیم محبوب ایرانی منتخب گردید.
تراکتور تنها یک باشگاه ورزشی می‌باشد، اما هواداران احترامی بیشتر از آن برای این تیم قائل هستند. چرا که تیم تراکتورسازی به یک پدیده اجتماعی و ناسیونالیستی در ایران تبدیل شده است. همچنین به گفته طرفداران «ما کاری به نتایج بازی فوتبال نداریم و به دنبال یک تجمع بی‌خطریم.»
در رابطه با رنگ پوشاک این تیم بهتر بدانید، از همان ابتدا رنگ لباس اعضای باشگاه فوتبال تراکتورسازی قرمز ساده بود که هنوز در همان رنگ استفاده می‌شود. البته که رنگ پیراهن‌های دوم و سوم این تیم، سفید و سیاه است و بسیار مورد توجه قرار دارند.
دهه 1350 تا 1360، دوران صعود یا افول؟
درست قبل از ظهور انقلاب، در سال 1354 باشگاه تراکتورسازی به جام تخت‌جمشید صعود ولی نتیجه موفقیت‌آمیزی نداشت. آن‌ها در بین 16 تیم، در صف آخر ایستادند و به نوعی سقوط کردند. اما تیم به تلاش خود ادامه داد و بعد از یکسال وقفه، در جام تخت‌جمشید 1356 برای بار دوم شرکت نمود.
نتیجه بازی آن‌ها در این جام، کسب رتبه پنجم بود که در آن زمان «حسین فکری» به عنوان سرمربی این تیم فعالیت می‌کرد. این تیم در جام حذفی 1356 نیز به فینال راه یافت و در پایان بازی، نتیجه را نفع ملوان بندرانزلی تغییر داد. اگر از طرفداران رنگ قرمز هستید، نباید تاریخچه باشگاه پرسپولیس را از دست بدهید.
بر خلاف تصورات تیم و موفقیت‌هایی که در دهه 1350 و تا قبل از انقلاب داشتند، این باشگاه در دهه 1360 به دلیل وقوع جنگ ایران و عراق نتوانست بازی کند. چرا که لیگ فوتبال ایران تعطیل شده بود و تنها جام‌های استانی فعالیت داشتند.
در زمان جنگ، تیم باشگاه فوتبال تراکتورسازی فعالیتش در لیگ فوتبال تبریز محدود شده بود. آن‌ها در بازی با ماشین‌سازی به فینال استان قدس راه یافتند. اما از تیم استان اصفهان شکست خورده و مقام دوم را کسب کردند.
در پایان این دهه، «واسیلی گوجا» مربی اهل رومانی برای مدیریت تیم تراکتور، به این باشگاه پیوست. باشگاه بر این باور بود که واسیلی می‌تواند سرگذشت تیم را تغییر داده و به سمت صعود پیش ببرد.
سرگذشت تراکتورسازی در دهه 1370 -1388
با شروع دهه 1370 واسیلی فعالیت‌های تیم را زیر نظر گرفت و تحول خوبی در تراکتورسازی ایجاد کرد. این تیم در لیگ آزادگان در سال 1371 توانستند بر باشگاه استقلال و کشاورز پیروز شده و مقام اول را به دست آورند. اما بر خلاف تصورشان، در یک پلی‌آف از پاس تهران شکست خورده و در جایگاه سوم قرار گرفتند.
این دهه با مربی‌گری واسیلی، بهتری تاریخ را برای باشگاه فوتبال تراکتورسازی در لیگ رقم زد. تیم برای بار دوم در سال 1373 با بهمن در جام حذفی بازی کرد و مقام دوم را کسب نمود. در این زمان بازیکنان مهم از تیم خارج شدند و باشگاه دوران سختی را پشت سر گذاشت.
محمدحسین ضیایی به عنوان بازیکن و مربی تیم جایگزین واسیلی شد و به صورت باورنکردنی، در آن زمان باشگاه در لیگ آزادگان مقام آخر را کسب کرد. با این وجود، تیم سال بعد به حکم فدراسیون فوتبال ایران در لیگ حرفه‌ای شرکت و باز هم مقام آخر را به دست آوردند.
متاسفانه این دهه برای تیم موفق نبود و آن‌ها نتوانستند صعود پیدا کنند. به این ترتیب اعضای تیم دوران پرچالش و استرس‌زایی را پشت سر گذاشتند. به نوعی تراکتور هفت فصل را پشت سر هم، در لیگ دسته اول فوتبال شرکت نمود، اما نتوانست به سمت جام خلیج‌فارس پیش برود.
اعضای تیم باور داشتند که در بازی با شیرین‌فراز به پیروزی می‌رسند، اما بر خلاص تصورات تیم در این بازی شکست خورد و فرصتی برای صعود آن‌ها باقی نماند. در طول این سال‌ها، «ارنست میدندروپ»، «فرشاد پیوس» و «احد شیخ‌لاری» از مربیان تراکتورسازی بودند.
سرانجام، این تیم در سال 87-88 با مربی‌گری حرفه‌ای «فراز کمالوند» و حمایت‌های مالی «ناصر شفق» به لیگ برتر صعود کند.
دوران استحکام و قدرت تراکتور
تیم باشگاه فوتبال تراکتورسازی در سال 1380 تا 1381 در سطح اول فوتبال ایران بود،؛ اما در پایان آن فصل نتوانست صعود کند. در نهایت بعد از 8 سال تلاش مداوم بازیکنان، در سال 1388 به لیگ برتر فوتبال ایران راه یافت.
این باشگاه در سال 1388 مسئولیت سپاه عاشورا را گردن گرفت و از آن پس به جذب بازیکنان سرپاز پرداخت. چرا که در رده تیم‌های نظامی قرار گرفته بود. در نهایت، بعد از صعود به سمت لیگ برتر، روند موفق و رو به رشدی را آغاز کرد.
این تیم در فصل‌های 88، 89 و 90 توانست برای سه بار عنوان نایب قهرمانی را دریافت کند. فوتبال تراکتورسازی در آن زمان در اوج موفقیت بود و توانست در سال‌های 93 و 99 قهرمانی جام حذفی را به دست آورد.
بعد از آنکه تراکتورسازی به لیگ برتر صعود کرد، کمالوند و «امیر قلعه‌نوعی»، «تونی اولیویرا»، «مجید جلالی» و «رسول خطیبی» مربی‌گری تیم را به عهده گرفتند. البته که بهتر بدانید قلعه‌نوعی به دلیل کسب اولین سهمیه آسیایی با تراکتور و اولین صعود از مرحله گروهی لیگ قهرمانان باشگاه‌های آسیا، توانست نام خود را به عنوان یک مربی موفق و کاربلد در تاریخ به ثبت برساند.
این تیم در سال 1399 توانست دومین مقام قهرمانی‌اش را در جام حذفی به دست آورد که نمی‌توان همراهی «ساکت الهامی» را در کسب این مقام نادیده گرفت.
علت تغییر نام تراکتورسازی چیست؟
مدیران و مالک باشگاه از فروردین 1398 در تلاش بودند تا بتوانند نام باشگاه را از تراکتورسازی به تراکتور آذربایجان تغییر دهند. در نتیجه آن‌ها با حمایت مدیران و موافقت اداره کل ورزش و جوانان آذربایجان شرقی و تایید فیفا در 1 تیر 1398 توانستند نام باشگاه فوتبال تراکتورسازی را عوض کنند. درباره سرگذشت باشگاه فوتبال منچسترسیتی چه می‌دانید؟!
ورزشگاه خانگی تراکتور
باشگاه تراکتور بازی‌های خود را به صورت رسمی در ورزشگاه‌های خانگی اجرا می‌کند. ورزشگاه یادگار امام تبریز (سهند) به عنوان دومین ورزشگاه بزرگ ایران شناخته شده است. همچنین یکی از 14 مناطق ورزشی دهکده المپیک تبریز به حساب می‌آید.
ورزشگاه تختی از قدیمی‌ترین مجموعه‌های تراکتورسازی است که معروف به «باغشمال» می‌باشد. شهید باکری از دیگر مجموعه‌های این باشگاه بوده که در کنار کارخانجات تراکتورسازی واقع گردید.
کلام‌آخر
باشگاه تراکتورسازی قهرمانی و دستاوردهای زیادی داشته و اکنون نیز به عنوان یکی از محبوب‌ترین تیم‌های ورزشی فعالیت دارد.
