روز عرفه از مهم ترین روزهای مسلمانان است. این روز در نهم ماه ذی الحجه و قبل ازعید قربان قرار دارد. عرفه روز عبادت، توبه و استغفار است که حاجیان در سحرگاه آن از منا به یک تپه و دشت مجاور به نام کوه عرفه و دشت عرفه میروند. در این مکان از خداوند طلب آمرزش میکنند. برای آشنایی بیشتر شما در ادامه به سوال روزعرفه چه روزی است؟ پاسخ خواهیم داد.
روز عرفه چه روزی است؟
عرفه روزی است که زائران سپیده دم راهی عرفات میشوند تا ارکان اصلی حج را به جای بیاورند. کلمه عرفه از ریشه عربی عرف گرفته شده که به معنای شناخته شده میباشد. نام گذاری آن به این دلیل است که وادی شناخت و معرفت خداوند است.
صحرای عرفات کجا واقع شده است؟
عرفات منطقه و میدان مذهبی مهم در نزدیک مکه مکرمه در عربستان سعودی است. منطقه عرفات در فاصله ۱۰ کیلومتری شهر مکه قرار دارد. در واقع این صحرا تپه کوچکی است که در حدود 250 متر بالاتر از سطح دریا و در احاطه کوهها قرار دارد.
تاریخچه عرفات
حضرت آدم علیه السلام در صحرای عرفات به گناه و تقصیر خود اعتراف کرد و مورد مغفرت الهی قرار گرفت. از همین رو عرفات نامیده شد چرا که تمامی انبیا و پیامبران در این مکان مقدس ضمن اظهار بندگی مورد رحمت و عنایت پروردگار قرار گرفته اند. امام حسین (ع) نیز به همراه خویشاوندان و یارانش در این مکان به درگاه خداوند زاری کردند.
آداب روز عرفه
اگر حجاج سرزمین وحی در ساعاتی از روز نهم ذیحجه همان الحج عرفه آن مکان را درک نکنند، حج تمام نیست. بنابراین باید سال دیگر قضای آن را به جا آورند.
کاروان عظیم حج در حالی که بدنهایشان از لباسهای همیشگی عاری گشته و پارچههای سفید بر تن دارند به هنگام غروب از شهر مکه حرکت کرده و لبّیک گویان در صحرای عرفات جمع میشوند.
فضیلت روز عرفه
من باب فضیلت روز عرفه از امام سجاد (ع) روایت شده است: امام در روز عرفه صدای سائلی را شنید که از مردم سئوال میپرسید. امام به او فرمودند: وای بر تو آیا در چنین روزی از غیر خدا سئوال میکنی. در حالی که در این روز برای بچههایی که در شکم مادر هستند نیز امید، سعادت و خوشبختی در نظر گرفته شده است.
امام صادق (ع) در حدیثی فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی یَتَجَلَّی لِزُوَّارِ قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع. قَبْلَ أَهْلِ عَرَفَاتٍ وَ یَقْضِی حَوَائِجَهُمْ وَ یَغْفِرُ ذُنُوبَهُمْ وَ یُشَفِّعُهُمْ فِی مَسَائِلِهِمْ ثُمَّ یَأْتِی أَهْلَ عَرَفَةَ فَیَفْعَلُ ذَلِکَ بِهِم؛
خداوند بزرگ قبل از آنکه در روز عرفه بر اهالی عرفات تجلّی کند، بر زائران قبر امام حسین (علیهالسلام) تجلّی میکند. حاجات آنها را برآورده گناهانشان را آمرزیده و شفاعتشان را در باره دیگران میپذیرد. در نهایت به اهل عرفات توجه کرده و با آنان نیزهمین گونه رفتار میکند. (کامل الزیارات، ص. ۱۷۰)
روایت شده است که دعای خیر در عرفه مستجاب است. هر کس در آن از خداوند فرمانبرداری کند پاداش صد و هفتاد سال عبادت را از جانب خدای متعال دریافت خواهد کرد.
شب عرفه
عرفات و کربلا، از بهترین مکانها برای استجابت دعا در این روز بزرگ هستند. روزه این روز را برای کسی که دچار ضعف به هنگام دعا میشود، ممنوع کردند. بنابراین دعای این روز از اهمیت بالایی برخوردار است.
ثواب زیارت امام حسین (ع) در روز عرفه به اندازهای است که از امام صادق (ع) روایت شده است: خداوند برای زائرین قبر حسین قبل از اهالی عرفات همان حجاج تجلی پیدا کرده و دعاهای آنها را برآورده و گناهانشان را نیز میآمرزد. سپس نزد اهل عرفات میرود.
اعمال شب و روز عرفه
برای این روز بزرگ دعاها، نمازها و اعمال گوناگونی توصیه شده است. علاوه بر حجاج خانه وحی شیعیان دیگر نیز که حضور ندارند هم به جای میآورند. حجاج نیز از مکه مکرمه به صحرای عرفات میروند و در آنجا به راز و نیاز و دعا میپردازند. پس ازاقامه نماز ظهر و عصر، دعای عرفه را در کنار کوه جبل الرحمة میخوانند. بعد از آن به سمت سرزمین مشعر الحرام حرکت کرده تا در روز عید قربان در سرزمین منا حاضر باشند. خطبه روز عرفه خطبه اصلی مراسم حج واجب است. این خطبه توسط بالاترین مفتی عربستان سعودی قرائت میشود.
-
انجام غسل مستحبی
- زیارت حضرت سید الشهدا (علیه السّلام): این زیارت برابر هزار حج، هزار عمره و هزار جهاد و حتی برتر از اینها است. من باب فضیلتهای کثیر این روز نقلهای متفاوتی وجود دارد. کسى که در این روز توفیق حضور در زیر قبّه امام حسین را داشته باشد، ثوابش کمتر از کسی که در عرفات باشد نیست. حتی بسیار بیشتر خواهد بود.
- خواندن نماز: بعد از نماز عصر و قبل از خواندن دعاهاى عرفه، در زیر آسمان دو رکعت نماز به جا آورید. سپس گناهان را نزد خدا اعتراف کرده تا به ثواب عرفات دست پیدا کرده و گناهانتان آمرزیده شود. در رکعت اول این نماز پس از سوره حمد سوره توحید و در رکعت دوم بعد از حمد سوره کافرون را بخوانید. بعد از خواندن این نماز، چهار رکعت نماز دیگر به جا آورید. در هر رکعت پس از سوره حمد پنجاه مرتبه سوره توحید را قرائت کنید.
- احیا و نماز و عبادت در شب عرفه
- دعای شب عرفه
- زیارت امام حسین (ع) در شب عرفه
- روزه روز عرفه در صورتی که سبب ضعف و جلوگیری از دعا و مناجات نشود.
- قرائت دعای عرفه امام حسین (ع) که توصیه میشود بعد از نماز عصر باشد.
- قرائت دعای عرفه امام سجاد (ع) که در صحیفه سجادیه قابل دسترسی است.
- زیارت امام حسین (ع) در روز عرفه
- زیارت حضرت اباالفضل (س) در روز عرفه
- تسبیحات پیامبر صَلَّی اللهِ عَلِیهِ وَ آله
- ذکر صلوات حضرت امام صادق (ع)
- دعای ام داوود
مستبحات روز عرفه
در روز عرفه اعمال دیگری نیز وارد شده است که جز مستحبات محسوب میشوند:
- اعتکاف
- تلاوت قرآن
- دعا
- توبه و استغفار
- صدقه
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی روز عرفه چه روزی است؟ پرداختیم تا شما را با فضایل و آداب این روز مهم آشنا کنیم. امیدوارم برایتان مفید بوده باشد.