دیسک کمر چیست؟ دیسک کمر (Herniated Disk) مدلی لطمه خوردگی صفحات غضروفی به اسم دیسک در میان مهرههای ستون فقرات می‌باشد. آغاز این بیماری با درد خیلی بالایی همراه می‌شود که اغلب باعث می‌شود فرد قادر به انجام کارهای خود نباشد. شاید شما هم تا الان یک بار درد مبهم و نامعلومی را در ستون فقرات کمری خود حس کرده باشید. بیشتر اشخاص نمی‌دانند این درد اذیت کننده، دیسک کمر است یا به علت اسپاسم عضلات کمری بالا و پایین می‌شود. در چنین حالتی، باید به پزشک ارتوپد یا دکتر متخصص مغز و اعصاب اقدام کنید تا معرض دیسک کمر که به آن فتق دیسک هم گفته می‌شود، به خوبی تشخیص داده شود. آشنایی با بیماری دیسک کمر یک امر مهم است پس تا آخر این مقاله با مجله خبری ما همراه باشید.
آشنایی با بیماری دیسک کمر
بیماری دیسک کمر که یکی از متداول‌ترین بیماری‌های ارتوپدی به حساب می‌آید، به علت ضربه یا فشار به کمر به وجود می‌آید. دیسک‌ها، ساختاری میان مهرههای کمر هستند که به صورت ژله‌ای از داخل شدن فشار به مهره‌ها اجتناب می‌کنند. اگر دیسک‌های کمر از ناحیه اصلی خود بیرون روند، بر روی عصب مجاور، فشار بسیاری وارد می‌کنند که با درد، تنگی نفس و تحلیل قدرت عضلات همراه می‌شود.
قسمت ژلاتینی دیسک‌کمر در درون حفره دیسک وجود دارد و حلقه خارجی آن اغلب سخت و لاستیکی می‌باشد. هنگامی که تشخیص می‌دهند، شخص دچار فتق دیسک شده، یعنی بیرون آمدن بخش داخلی دیسک از حلقه خارجی است که به این حادثه پرولاپس دیسک هم گفته می‌شود.
دیسک کمر کجاست؟
ستون فقرات ما از ۳۳ مهره تشکیل شده که روی هم قرار گرفته‌اند. از میان آنها، مهرههای کمری جمعاً حاوی پنج دیسک هستند که در آخر به استخوان ساکروم و دنبالچه خاتمه پیدا می‌کند.
به بالشتک‌های نرم و اسفنجی میان مهره‌ها، دیسک می‌گویند که به فعالیت درست ستون فقرات کمک می‌کنند. در حقیقت، این دیسک‌ها میان مهرههای ستون فقرات، مانند یک ضربه‌گیر، مانع لطمه‌های احتمالی ناشی از کارهای روزمره می‌شوند و قابلیت حرکت ستون فقرات به جهات گوناگون را تشکیل می‌شود.
دیسک کمر از کجا شروع میشه؟
هنگامی که بخش درونی دیسک بیرون می‌زند، سبب رها شدن مواد شیمیایی می‌شود که این مواد امکان دارد عصب‌های اطراف را تحریک کنند و باعث بروز التهاب و درد شوند. بعضی اوقات به علت وجود گودی کمر بسیار، بیمار در منطقه کمر احساس درد می‌کند.
در حقیقت، می‌توان گفت درد ناشی از این بیماری، از نقاط پایینی کمر آغاز می‌شود و به بخش پشت ران یا حتی پاها می‌رسد. اغلب این درد با تنش عضلانی، تورم و در بعضی موارد، فشار روی عصب‌های فشرده‌شده همراه است.
چرا در جوانی دچار دیسک کمر می‌شویم؟
لطمه به مهرههای کمری، مهم‌ترین دلیل دیسک کمر در جوانی می‌باشد. مواردی که سبب لطمه رساندن به دیسک‌های میان مهرههای ستون فقرات در جوانی می‌شوند، شامل:
- زمین خوردن یا پرت شدن از بلندی
- سوانح رانندگی
- بلند کردن وسیله یا جسم سنگین با تکنیک غلط
- حرکات تکراری و فشار مداوم بر روی ناحیه کمر
- نشستن طولانی‌مدت و به شکل غلط
- آسیب‌های ورزشی در ورزشکاران به دلیل انجام تمرینات بدنی اشتباه
- ضربه ناگهانی به کمر
دلایل دیسک کمر در زنان چیست؟
این بیماری در زنان می‌تواند به علت‌های مشابه آقایان ایجاد شود. با این وجود، عواملی مثل بارداری و زایمان سبب افزایش احتمال بروز دیسک‌کمر در بانوان می‌شوند. از سمتی، تغییرات هورمونی در زمان‌های گوناگون زندگی بانوان مثل دوره عادت ماهانه، هفته PMS (سندرم پیش از قاعدگی) یا یائسگی می‌تواند در بروز لطمه‌های مرتبط با این عارضه خفیف مؤثر باشد.
عوارض دیسک کمر
نخاع در پایین کمر به شکل ریشه‌های عصبی ادامه پیدا می‌کند که به آن دم‌اسبی (Cauda Equina) می‌گویند. در بعضی مواقع، این امکان وجود دارد که بیرون‌زدگی دیسک‌های کمر سبب فشار بیش از اندازه بر این ریشه‌های عصبی شوند. در چنین وضعیتی، اگر تشخیص و بهبودی به موقع شکل نگیرد.
شخص ضعف بالای پاها یا فلج دائمی را تجربه می‌کند. همینطور، عدم برسی و بالا رفتن علائم دیسک کمر می‌تواند سبب اختلال در فعالیت مثانه و روده شود. بعضی اشخاص به علت این حادثه در بخش درونی ران، پشت‌پاها و مناطق اطراف راست‌روده سبب بی‌حسی می‌شوند که باید فوراً به متخصص ارتوپدی اقدام کنید.
توجه: برای آشنایی با بیماری ام اس (MS) در اینجا کلیک کنید!!!
روش تشخیص دیسک کمر
پزشک فوق فوق تخصص ارتوپد برای تشخیص دلیل دیسک ستون فقرات، معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. پزشک از شما می‌خواهد بر روی تخت صاف بخوابید و پاهایتان را جمع کنید تا موارد پایین مورد پیگیری قرار بگیرند:
- توانایی راه رفتن
- قدرت عضلانی پا و کمر
- عکس‌العمل غیر ارادی بدن
- توانایی احساس ضربات آهسته، لرزش و خراش
آیا دیسک کمر برای بارداری خطرناک است؟
بانوانی که قبل از بارداری، درد دیسک‌کمر داشتند، در دوره حاملگی به علت رشد جنین و فشار آمدن به کمر، درد بسیاری را در این قسمت احساس می‌کنند. با این وجود، هیچ تحقیقاتی تا الان اثبات نکرده که این عارضه در بارداری سبب بالا رفتن احتمال خطر برای مادر یا جنین می‌شود.
به شکل کلی می‌توان گفت، بارداری فشار بسیاری بر روی مناطق کمر درست می‌کند؛ در نتیجه امکان ابتلا به دیسک‌کمر در این زمان را بالا می‌برد. این بیماری اغلب در بانوانی که هیچ تحرکی فیزیکی در زمان بارداری خود ندارند، با درد بسیاری همراه می‌شود.
روش جلوگیری از دیسک کمر
با انجام موارد پایین می‌توانید احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهید:
- حفظ تناسب اندام
- پرهیز از رانندگی طولانی‌مدت
- پوشیدن کفش با پاشنه استاندارد
- اجتناب از نشستن و ایستادن طولانی‌مدت
- درازکشیدن به روی پهلو به جای روی شکم
- انجام تمرینات منظم ورزشی برای تقویت عضلات
- عدم انجام حرکت‌های ناگهانی همچون خم شدن یا چرخش
- خم کردن زانوها زمان بلند کردن وسیله سنگین به جای کمر
- محدود کردن استفاده از نیکوتین به علت کاهش اکسیژن‌رسانی به دیسک‌ها
- قرار دادن بدن در حالت درست هنگام راه رفتن، خوابیدن، ایستادن و نشستن
درمان دیسک کمر چیست؟
احتمالا از خود می‌پرسید که ایا دیسک کمر درمان می‌شود! در اکثر مواقع بهبودی شامل اصلاح حرکات برای پیشگیری از درد موقع حرکت می‌باشد. پزشک ارتوپد همینطور برای بهبودی درد و نشانه‌های دیسک کمر داروهای ضد درد یا قرص دیکلوفناک را توصیه می‌کند. در ادامه همه‌ی راه‌های درمانی فتق دیسک را شرح می‌دهیم:
1.درمان بدون جراحی دیسک
راه‌های بهبودی بدون جراحی دیسک کمر خیلی گوناگون می‌باشد که در این مقاله به بعضی از آنها پرداخته‌ایم. در وضعیت دیسک خفیف که علائم و درد، زندگی را ناخوشایند نمی‌کند، می‌توان بدون عمل جراحی این عارضه را خوب کرد. متخصص برای نابودی درد داروهای گوناگونی توصیه می‌کند و امکان دارد چندین جلسه فیزیوتراپی برای فرد پیشنهاد کند.
2.دارودرمانی: آمپول کتورولاک برای دیسک کمر
اگر درد کم تا متوسط باشد، می‌توان از داروهای بدون‌نسخه مثل استامینوفن یا ایبوپروفن مصرف کرد. اگر فردی دچار اسپاسم عضلانی شود، داروهای شل‌کننده عضلات باید مصرف کند. این مدل داروها آرام‌بخش می‌باشند و از علائم شایع آن سرگیجه است. آمپول کتورولاک از مدل مسکن‌های ضدالتهابی غیراستروئیدی می‌باشد که برای بهبود دردهای نسبتا متوسط و زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آمپول برای دردهای سنگ کلیه هم استفاده می‌شود. آشنایی با بیماری دیسک کمر
3.مناسب‌ترین مسکن برای درد دیسک کمر چیست؟
از خوب‌ترین داروها و مسکن‌هایی که می‌توان برای کم شدن درد دیسک کمر مصرف کرد می‌توان به مسکن‌های ضد التهاب غیراستروئیدی مثل داروی ملوکسیکام دقت کرد. این داروها هم التهاب را کم می‌کند و هم در بهبودی درد دیسک کمر تأثیر دارند. البته که در مصرف از داروهای nsaid باید با پزشک گوارش صحبت کنید. به ویژه اگر به مشکلات گوارشی مثل زخم معده و یا خونریزی معده دچار شدید.
4.تزریق کورتون برای دیسک کمر
اگر داروهای خوراکی در آرام شدن درد اثری نداشته‌باشند، دکتر کورتیکواستروئید را تجویز می‌کند. کورتیکواستروئید به نقاط اطراف اعصاب نخاعی تزریق شده و سبب کاهش درد می‌شود. احتمال دارد پزشک برای هدایت سوزن از تصویربرداری ستون فقرات استفاده کند.
5.فیزیوتراپی
احتمالا دکتر ارتوپد شما را به فیزیوتراپیست معرفی کند. فیزیوتراپی سبب کاهش درد می‌شود. در طول این جلسات موقعیت‌ها و تمریناتی به شما یاد می‌دهند که درد فتق دیسک را کاهش می‌میدهد.
کلام آخر
کاربران گرامی مجله خبری توکا مگ امیدوارم اطلاعات مناسب و کاربردی از این مطلب (آشنایی با بیماری دیسک کمر) بدست آورده‌باشید. برای خواندن مطالب و دانستنی های پزشکی دسته سلامت ما را دنبال کنید.
