سردرد نوعی بیماری می‌باشد که بیشتر مردم دنیا، در طول عمر خود بارها به آن دچار میشوند. اما سردرد میگرنی نوع متفاوتی از درد بوده و بسیاری از افراد هرگاه دچار سردردهای شدید میشوند آن را با بیماری میگرن اشتباه می‌گیرند. در میگرن(Migraine) معمولا یک طرف سر دچار درد می‌شود. در این مطلب خواهیم فهمید بیماری میگرن چیست؟ انواع مختلف سردرد میگرنی و علائم و علل ایجاد آن بیان خواهیم کرد. با مجله خبری توکامگ همراه باشید.
انواع بیماری میگرن چیست؟ 11 نوع از این بیماری
سردردهای میگرنی امکان دارد به چند صورت مختلف ایجاد شوند:
1.میگرن متداول یا بدون اورا (Aura) :
بدون هیچ گونه نشانه‌ای بروز می‌کند. این نوع از بیماری میگرن نسبت به بقیه انواع آن شایع‌تر می‌باشد.
2.میگرن کلاسیک یا با اورا:
در این نوع قبل از ایجاد سردرد با نشانه و علائم همراه است. به این نشان های هشدار دهنده “اورا” گفته می‌شود که امکان دارد با شنیدن صداهای مبهم و یا دیدن نورهای سفید همراه باشد. همچنین در بعضی از اشخاص در روزهای قبل از سردرد خمیازه‌های طولانی و مکرر ایجاد می‌شود. این نوع از میگرن، با در شدیدی در حدود 2 تا 6 ساعت همراه می‌باشد.
3.میگرن پیچیده:
علاوه‌بر سردرد میگرنی نوع دیگری از سردرد هم در شخص ایجاد می‌شود.
4.میگرن مزمن:
در این نوع فرد بیشتر از ۱۵ روز از ماه را دچار سردرد می‌شود که بیشتر از ۳ ماه ادامه دارد. به این معنی که فرد بیشتر روزهای ماه سردرد با فرکانس متفاوتی از درد را تجربه می‌کند.
5.میگرن چشمی:
این نوع میگرن، همراه با سردرد بسیار شدید و اختلال در بینایی می‌باشد. میگرن چشمی گاهی امکان دارد به نابینایی لحظه‌ای یا کوری یکی از چشم‌ها منجرشود. علائم میگرن چشمی شامل دیدن نور سفید، تاری دید، عدم مشاهده قسمتی از میدان دید، می‌شود.
6.میگرن شکمی:
میگرن شکمی معمولا در کودکان بروز می‌کند. علاوه‌بر سردرد مشکلات گوارشی نیز برای کودک ایجاد می‌شود. همچنین امکان دارد در رشد کودکان اختلال ایجاد کند.
7.میگرن حاد:
در این نوع از میگرن، افراد گاهی تا دو هفته سردرد دارند. درد این افراد نسبت میگرن مزمن کمتر می‌باشد.
8.میگرن قاعدگی:
این میگرن در دوران قاعدگی یا قبل از آن ایجاد می‌شود. این نوع درد، همراه با حالت تهوع می‌باشد. میگرن قاعدگی گاهی در دوران تخمک‌گذاری بروز می‌کند.
9.میگرن بازیلر:
نام بازیلر از شریان بازلر مغز می‌آید که یکی از رگ‌های خونی در مغز می‌باشد. بازیلر به دلیل انقباضات و اسپاسم در فرد علائمی همانند ضعف، لکنت، وزوز گوش، تاری دید و سرگیجه ایجاد می‌کند.
10.میگرن وستیبولار:
سرگیجه میگرنی فرد را دچار عدم تعادل و سرگیجه و مشکلات شنوایی و بینایی می‌کند. امکان دارد این نوع بدون سردرد و فقط با سرگیجه همراه باشد.
11.میگرن عصبی:
میگرن عصبی یکی دیگر از انواع شایع این بیمار می‌باشد که باعث ایجاد سردردهای ضربان‌دار در فرد می‌شود.
آنچه که به عنوان مقدمه در تعریف سردرد میگرنی گفته می‌شود، علائمی می‌باشد که قبل از آغاز سردرد در فرد بروز می‌کند. این علائم درافراد مختلف با یکدیگر تفاوت دارد. در بعضی، حالت تهوع ایجاد می‌شود و در بعضی دیگر، حساسیت به نور و صدا. بعضی افراد نیز دیدن لکه‌های سیاه یا جرقه در پیش چشم خود تجربه می‌کنند. این علائم در همه افراد بروز نمی‌کند و تنها دربعضی از افراد مبتلا به میگرن دیده میشوند.
آشنایی با 15 علت ایجاد سردرد میگرن
علت‌های متفاوتی برای بروز میگرن وجود دارد، بنابراین نمی‌توان به طور قطع بیان کرد عامل اصلی بروز میگرن چه هست. اما برخی از این عوامل شایع‌تر بوده و در افراد مبتلا به این بیماری، بیشتر مشاهده شده‌اند. برخی از این عوامل عبارت‌اند از:
- سابقه خانوادگی: در بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری، در یکی از افراد نزدیک خانواده سابقه آن مشاهده شده‌است.
- تغییر الگوی خواب: کم‌خوابی‌های طولانی مدت، و تغییر زمان خواب، مثل بیداری شبانه، از علت‌های شروع میگرن می‌باشند.
- ادویه‌ی زیاد در غذا
- تغییر دمای هوا
- گرسنگی به مدت طولانی
- نور زیاد چراغ‌ها
- کم آبی بدن
- تغییرات هورمونی به خصوص در خانم‌ها،برای مثال یائسگی، بارداری یا میگرن در دوران قاعدگی
- صداهای بسیار بلند
- عوارض بعضی از داروها
- مصرف الکل یا سیگار و در بعضی مواقع کافئین
- غذاهای مانده و چرب
- پنیر
- بوهای تند و خاص
- استرس
علائم یا نشانه‌های بیماری میگرن چیست؟
بیماری میگرن نیز همانند بسیاری از بیماری‌ها دارای علائمی می‌باشد که باعث تمایز آن نسبت به انواع دیگر سردردها است. بیان شد که میگرن معمولا در یک قسمت از سر بروز می‌کند و به صورت سردردهای نبض دار خود را نشان می‌دهد. در کنار این نشانه مشخص، علائم دیگری نیز وجود دارند که نشانه‌ای از میگرنی بودن سردرد هستند.
برخی از این نشانه‌ها، قبل از آغاز سردرد بروز می‌کنند و بعضی دیگر همراه با سردرد ایجاد میشوند. اما میگرن با انواع سردرد تفاوت دارد! در ادامه به علائم مشخص کننده سردرد میگرنی اشاره کرده‌ایم:
علائم قبل از آغاز میگرن
- کاهش سطح انرژی و خستگی
- تمایل زیاد به خوردن غذا
- تحریک پذیری
- بروز حالت‌های افسردگی
- سوزن سوزن شدن بازو یا پا
- تاری دید
علائم همراه با سردرد میگرن:
- حساسیت شدید به نور: اشخاصی که مبتلا به سردردهای میگرنی هستند به هیچ عنوان قادر به تحمل نور نیستند. کوچکترین منبع نوری منجربه شدت سردرد این افراد می‌شود.
- افزایش حساسیت به بو: همراه با سردرد میگرنی، حساسیت به بو نیز افزایش می‌یابد. بوی گل، بوی ادویه و به خصوص بوی عطر، منجربه شدت سردرد می‌شود.
- افزایش حساسیت به صدا:افراد مبتلا به بیماری میگرن، در زمان آغاز سردرد، قادر به تحمل هیچ صدایی نیستند.
- حالت تهوع و استفراغ: در زمان شدت درد، تهوع و استفراغ نیز برای بسیاری از افراد مبتلا به این درد، روی خواهد داد.
- بی اشتهایی و رنگ پریدگی: کاهش میل به غذا یکی دیگر از نشانه‌های همراه با سردردهای میگرنی می‌باشد.
- خستگی و سرگیجه
- تاری دید: بیشتر اشخاص مبتلا به میگرن، در زمان آغاز درد، دیدشان تار می‌شود. این حالت موقتی می‌باشد.
درد میگرن به چه صورت است؟
درد میگرن، نوعی سردرد متفاوت با بقیه سردردها می‌باشد. این درد حالتی ضربان دار، دارد. بسیاری از افراد درد خود را به این صورت بیان می‌کنند:” انگار که با مته سرم در حال سوراخ شدن است.” یا ” انگار که سوزن را توی سرم فرو می‌کنند .”به طور کلی می‌توان گفت این سردرد به صورت نبض‌دار، کوبنده، تیز و طاقت فرسا می‌باشد.
درد میگرن گاهی بسیار خفیف شروع می‌شود و گاهی بسیار شدید بوده و فعالیت روزانه فرد را مختل می‌کند. اصلی‌ترین مرکز تجمع درد میگرن پیشانی می‌باشد. اما در برخی موارد این درد به یک سمت سر منتقل می‌شود و در بعضی اوقات از یک طرف به طرف دیگر سر، انتقال می‌یابد.
مدت زمان درد بیماری میگرن چقدر است؟
مدت زمان درد بیماری میگرن در افراد مختلف، متفاوت می‌باشد. در برخی موارد بعد از ۴ ساعت آرام خواهد شد و گاهی نیز روزها فرد را درگیر خود می‌کند. مدت زمان درد به نوع میگرن و شرایط جسمی بستگی دارد.
چگونه از میگرن پیشگیری کنیم؟
پزشکان و خود بیماران موثرترین روش مبارزه با میگرن را پیشگیری از آن بیان می‌کنند. بیمار آگاه است که باید ازشروع درد جلوگیری کند. به همین دلیل روش‌های مختلفی توسط پزشکان توصیه می‌شود.
گاهی خود بیمار با توجه به شرایط خودش، کارهایی برای پیشگیری انجام می‌دهد. بیمار باید عوامل بروز میگرن را در خود بشناسد و آن‌ها را از زندگی خود حذف کند. تغییر سبک زندگی، همانند تصحیح الگوی خواب و تغذیه، نخستین گام در پیشگیری از میگرن می‌باشد.
- مصرف مقدار زیاد آب در طول شبانه روز، ازجمله مواردی می‌باشد که به کاهش دفعات درد میگرنی کمک خواهد کرد.
- ورزش و مراقبه، از دیگر مواردی می‌باشد که مانع از ایجاد میگرن می‌شود.
- پزشکان استفاه از بعضی داروها را نیز برای پیشگیری از درد توصیه می‌کنند. مکمل‌های ویتامین ب12، داروهای ضد افسردگی، داروهای مسکن التهابی که با توجه به منشا سردرد میگرنی برای فرد توسط پزشک قابل تجویز هستند.
- ترک سیگار و الکل
- کاهش اضطراب و استرس
- عدم حذف وعده‌های غذایی در طول شبانه روز
انوع روش‌های درمانی بیماری میگرن چیست؟
سوالی که بری بسیاری از افراد مبتلا به میگرن پیش می‌آید، این است که درمان قطعی میگرن چیست؟ در پاسخ باید گفت میگرن درمان قطعی ندارد. در واقع هیچ درمان قطعی تا به امروز برای قطع کامل سردردهای میگرنی پیدا نکرده‌اند. با این وجود تلاش‌های محققین و پزشکان برای درمان میگرن، منجربه پی بردن به راه‌کارهایی عملی و دارویی برای کاهش درد این بیماری شده‌است.
1.داروهای میگرن
پزشکان پس از تشخیص نوع میگرن، داروهای مختلفی را تجویز می‌کنند. معمولا برای میگرن گروه دارویی OTC و همچنین داروی ناپروکسن برای میگرن توصیه می‌شود. در صورتی که این داروها به کاهش درد کمک نکنند، پزشک مسکن‌های دیگری را تجویز خواهد کرد.
برای درمان میگرن نوع بازیلر و قاعدگی از این داروها بیشتر استفاده می‌شود. پزشکان در بیماری میگرن فلج کننده یا همی‌پلژیک به کانال‌های کلسیم بیمار داروهای مسدود کننده برای درمان و کاهش درد میگرن تزریق می‌کنند.
2.درمان بیماری میگرن با بوتاکس چیست؟
میگرن مزمن از طریق بوتاکس قابل درمان می‌باشد. باید توجه کرد که این نوع بوتاکس با نوع زیبایی آن تفاوت دارد و حتما باید با مشاوره پزشک مغز و اعصاب تجویز شود. در این روش برخی از عصب‌های مغز با بوتاکس بی‌حس میشوند. در این حالت، پزشک به اعصاب حس در گردن و صورت، بوتاکس تزریق می‌کند و به میزان نسبتا زیادی درد میگرن کاهش خواهد یافت.
3.درمان خانگی بیماری میگرن چیست؟
برای درمان میگرن، در کنار استفاده از درمان‌های دارویی، از درمان‌های خانگی نیز می‌توان بهره برد.
- دراز کشیدن در یک اتاق تاریک و ساکت، در حفظ آرامش و کاش درد موثراست.
- ماساژ آرام شقیقه و پیشانی نیز گاهی در کم کردن درد تاثیر دارد.
- استفاده از کمپرس سرد یا گرم روی پیشانی یا پشت گردن، در برخی از افراد موثر می‌باشد.
- عدم استفاده از گوشی همراه، تلویزیون، کامپیوتر و تمامی وسایل الکترونیکی نیز در هنگام درد ضروری می‌باشد.
- مدیتیشن و یوگا، از جمله مواردی می‌باشند که با کاهش استرس، موجب کاهش درد میگرن میشوند.
- مصرف روزانه یک عدد سیب
- مصرف زیاد آب درکاهش سردرد بسیار موثر می‌باشد زیرا کمبود آب بدن یکی از دلایل افزایش سردرد میگرنی است.
4.درمان میگرن با داروهای گیاهی در طب سنتی
مهمترین نکته، قبل از مصرف داروهای گیاهی، مراجعه به پزشک می‌باشد. هر نوع میگرن، با روش خاصی درمان می‌شود. امکان دارد یک درمان سنتی برای نوع خاصی از میگرن، تاثیر داشته باشد اما در درمان نوعی موثر نباشد. پس حتما درمان‌های گیاهی و سنتی را بدون تجویز پزشک این حوزه، استفاده نکنید. در طب سنتی، نسخه‌های گیاهی گوناگونی به صورت خوراکی و غیرخوراکی برای کاهش در بیماری میگرن وجود دارد.
1.روغن اسطوخودوس:
بوی اسطوخودوس، دارای خاصیت آرام‌بخشی می‌باشد. چند قطره روغن اسطوخودوس را روی دستمال ریخته آن را ببویید. یا مقداری از روغن آن را درآب جوش ریخته و بخار آن را استنشاق کنید. ماساژ با روغن اسطوخودوس هم در کم کردن میزان درد میگرن موثر است.
2.دمنوش زنجبیل برای میگرن:
نوشیدن مقداری از دمنوش زنجبیل به صورت روزانه در کاهش درد میگرن موثر می‌باشد.
3.دارچین:
مقداری پودر دارچین را با آب ترکیب کنید تا به صورت خمیر درآید. خمیر را روی پیشانی و شقیقه ماساژ دهید. خاصیت آرام‌بخشی و مسکنی دارچین، در کاهش درد میگرن موثر است.
4.روغن آویشن:
ماساژ مقداری از روغن آویشن روی پیشانی در کاهش درد میگرن تاثیر دارد.
5.ریحان:
ریحان دارای خاصیت ضد درد بوده و مصرف ریحان همراه با غذای روزانه، در کاهش درد میگرن موثر است. نوشیدن دمنوش ریحان نیز برای کنترل سردرد مناسب می‌باشد.
6.سرکه سیب برای میگرن:
ترکیب سرکه سیب با عسل و لیمو ترش، در کاهش درد میگرن موثر می‌باشد.
7.نمک دریایی:
ترکیب آب، نمک دریایی و لیموترش، در کاهش درد میگرن موثر است.
8.نعناع:
دمنوش برگ نعناع تازه همراه با عسل، از نوشیدنیهای موثر در کنترل درد میگرن می‌باشد.
9.قهوه:
به دلیل کافئینی که دارد درد میگرن را کنترل می‌کند.
10.بابونه:
این گیاه خاصیت بسیاری در تسکین دردهای التهابی دارا می‌باشد. دمنوش بابونه برای کاهش درد میگرن مناسب است. به خصوص در زنانی که دچار میگرن قاعدگی هستند، دمنوش بابونه در کاهش این درد بسیار موثر است.
بهترین درمان بیماری میگرن چیست؟
به طور قطع نمی‌توان گفت کدام روش درمانی پیشنهاد شده در این مطلب برای فرد مبتلا به میگرن بهبودی کامل را به همراه داشته باشد. اما میانگین بهبودی برای هرکدام از آن‌ها بین 30 الی 70 درصد می‌باشد. این بیماری ممکن است در انجام فعالیت‌های روزانه فرد را دچارمشکل کند با این حال حتما باید درمان برای بیماری میگرن انجام گیرد زیرا میگرن خطرات جدی را به دنبال دارد. باتوجه به تحقیقات انجام شده، افراد دارای این بیماری بیشتر در معرض ابتلا به سکته مغزی می‌باشند.
به طور کلی بیماری میگرن علاوه بر سردرد همراه علائم دیگری می‌باشد که با سردردهای معمولی متفاوت است برای تشخیص نوع آن و نوع داروی مصرفی باید به پزشک مراجعه شود و مصرف خودسرانه دارو امکان دارد عوارض بدی به دنبال داشته باشد.
اگر به بیماری میگرن دچار هستید حتما باید علائم قبل از شروع آن را بشناسید. این علائم امکان دارد شنیدن صداهای مبهم و یا نور سفید و یا خمیازه کشیدن چند روز قبل از شروع سردردها باشند. به مدت طولانی از مانیتور و صفحات تلویزیون و گوشی موبایل استفاده نکنید. بهتر است مصرف دخانیات و مشروبات الکلی را کنار بگذارید. مصرف قهوه، چایی و شکلات‌های تلخ را کم کنید و ورزش مرتب را در برنامه روزانه خود قرار دهید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
همان طور که بیان شد بسیاری از افراد، هر سردرد شدیدی را با میگرن اشتباه می‌گیرند. اما تشخیص میگرن بر عهده پزشک می‌باشد که با انجام آزمایش‌های مختلف و تهیه شرح حال از بیمار، احتمال ابتلا به میگرن و نوع آن را تشخیص می‌دهد. اگر دچار سردردهای بسیار شدید نبض‌دار می‌باشید، و اگر در زمان سردرد، دچار حالت تهوع و سرگیجه می‌شوید، به جای خود درمانی، به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
در سردردهای میگرنی معمولا فرد به نور و صدا حساس می‌شود. این حساسیت می‌تواند نشانه‌ای برای تشخیص میگرن باشد. اگر در خانواده‌ی شما سابقه میگرن وجود دارد حتما در صورت تکرار دردهای شدید، به پزشک مراجعه کنید.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کدیم به سوال بیماری میگرن چیست؟ پاسخ دهیم. در صورتی که پزشک بعد از شنیدن شرح حال شما، تشخیص میگرن بدهد، برای بررسی‌های بیشتر و کسب اطمینان، آزمایش‌های مختلفی را برای شما تجویز خواهد کرد. میگرن، دردی طاقت فرسا و کلافه کننده می‌باشد که بر روی کیفیت زندگی فرد موثر است. اما همین درد ، با رعایت اصول مشخص شده، به راحتی کنترل می‌شود.
