بیماری گال چیست: یک بیماری پوستی می‌باشد که به وسیله کنه گال به اسم Sarcoptes scabiei تولید می‌شود که یک مدل کنه میکروسکوپی هشت پا است. این کنه‌های میکروسکوپی در حالت عدم بهبود می‌توانند ماه‌ها روی پوست شما به زیستن ادامه دهد. آنها در سطح پوست شما پیشروی می‌کنند و بعد برای تخم‌گذاری در آن داخل می‌شوند. این امر سبب تولید بثورات قرمز و خارش‌دار روی پوست شما می‌شود، با مجله خبری توکا مگ همراه باشید.
تعریف کلی گال و نحوه انتقال این بیماری
گال یک بیماری واگیردار می‌باشد و می‌تواند به راحتی به وسیله تماس فیزیکی نزدیک، استفاده از لباس مشترک یا استفاده از رختخواب مشترک به شخص دیگر منتقل شود. این عمل سبب می‌شود که شیوع بیماری در فضاهای نزدیک، مثل خانواده، گروه محافظت از کودکان، کلاس درس یا خانه سالمندان، سرعت بسیاری داشته باشد.
اگرچه گال می‌تواند اذیت کننده باشد، اما اغلب به خوبی درمان می‌شود و می‌توان با استفاده از روش‌هایی، کنه‌ها را نابود کرد. بهبودی اکثرا حاصل داروهایی می‌باشد که کنه‌ها و تخم‌های آنها را نابود می‌کند. از آنجایی که جرب خیلی مسری می‌باشد، پزشکان اغلی درمان را برای کسانی که به طور مکرر با شخص مبتلا به گال در رابطه هستند پیشنهاد می‌کنند.
بیماری گال چیست؟ و انواع گال
گونه‌های متفاوتی از این بیماری افزون بر فرم کلاسیک وجود دارند. طبق آمار clevelandclinic، گونه‌های گال عبارت‌اند از:
۱. گال پوسته دار (نروژی)
گال پوسته‌ای صورت شدیدی از جرب می‌باشد که می‌تواند در بعضی از اشخاص دارای سیستم ایمنی ضعیف، اشخاص سالخورده یا ناتوان اتفاق بیفتتد. اشخاص مبتلا به خارِشَک پوسته دار دارای پوسته ضخیم پوستی می‌باشند که دارای مقدار بالایی کنه گال و تخم می‌باشد. اشخاص مبتلا به جرب پوسته دار برای اشخاص دیگر خیلی مسری هستند و می‌توانند آلودگی را به آسانی هم از طریق ارتباط مستقیم پوست به پوست و هم به وسیله آلودگی وسایلی مثل لباس، ملافه و مبلمان منتشر کنند.
۲. گال گره ای (ندولار)
این مدل اغلب در میان کودکان مشاهده می‌شود. نشانه مهم این مدل خارِشَک، گره‌های قهوه‌ای می‌باشد که مدت‌ها بعد از بهبود بیماری نیز همچنان باقی مانده‌است.
۳. خارشتَک معمولی
این مدل شایع‌ترین مدل بیماری گال می‌باشد. این آلودگی سبب خارش در دست‌ها، مچ دست و دیگر نقاط بدن می‌شود، اما به هیچ وجه روی پوست سر و صورت پیشرفت و رشد نمی‌کند.
۴. گال پوست سر
این مدل روی پوست سر شما رخ می‌دهد و احتمالا نشانه‌ای نداشته‌باشد به جز پوسته‌هایی که امکان دارد مثل پسوریازیس باشند. گال مدلی بیماری پوستی می‌باشد که به وسیله مدلی کنه تولید می‌شود و سبب تولید بثورات پوستی و خارش می‌شود. این کنه واگیردار است و به آسانی انتقال می‌یابد.
توجه کنید: برای دانستن علت زردی نوزاد در اینجا کلیک کنید!
علائم بیماری گال چیست؟
آغاز نشانه‌های جرب بسته به اینکه شخص قبلا در خطر کنه بوده یا نه، فرق دارد. اولین باری که شخص در خطر کنه گال قرار می‌گیرد، امکان دارد ۴ تا ۸ هفته طول بکشد تا نشانه‌ها خود را بروز دهند. این بازه زمانی در هجوم‌های بعدی به طور چشمگیری کمتر است، چون سیستم ایمنی بدن زودتر واکنش نشان می‌دهد. این دفعات بعدی امکان دارد علائم میان ۱ تا ۴ روز مشخص شوند.
- خارش: این عوارضها بیشتر در شب افزایش می‌یابد و می‌تواند خیلی شدید باشد. خارش پوست یکی از واضح‌ترین علائم گال است.
- بثورات: زمانی که کنه به درون پوست فرو می‌رود، خطوط یا خطوط لانه تولید می‌کند که اغلب در چین‌های پوستی وجود دارند. این بثورات و دانه های پوستی امکان دارد مانند کهیر، نیش، برآمدگی، جوش یا تکه‌های پوسته پوسته باشند. همین‌طور احتمال دارد تاول هم نیز وجود داشته باشد.
- زخم: زخم‌ها در نقاط آلوده‌ای که شخص پوست خود را خراش داده است، تولید می‌شوند. زخم‌های باز می‌توانند سسب زردی زخم شوند که اغلب بخاطر عفونت ثانویه با استافیلوکوکوس اورئوس به وجود می‌آید.
- پوسته‌های ضخیم: این نشانه‌ها اغلب در گال نروژی به وجود می‌آید، هنگامی که صدها تا هزاران کنه و تخم کنه در پوست و زیر پوست ایجاد می‌شوند. این مدل بیماری، سبب تولید علائم شدید پوستی می‌شود.
اغلب، اشخاص مبتلا به گال نروژی، پوسته‌های خاکستری، ضخیم و متلاشی شده را در بدن خود دارند. کنه‌هایی که در پوسته‌های جدا شده رشد می‌کنند می‌توانند بیش از یک هفته بدون احتیاج به ارتباط با انسان به علت غذای آماده شده به وسیله خود پوسته، به زندگی ادامه دهند.
کنه گال بیشتر در کجای بدن زندگی می کند؟
کنه‌ها در چین‌ها و شکاف‌های باریک پوست شما می‌زیستند. نقاط رایج کنه شامل:
- میان انگشتان دست و پا
- در ران‌ها و نقاط تناسلی
- در مچ دست و زانو
- نقاط اطراف کمر
- زیر ناخن
- زیر حلقه‌ها، بند ساعت و دستبند
- نواحی اطراف نوک سینه.
خارِشَک چگونه منتقل می‌شود و چه افرادی در معرض خطر آن قرار دارند؟
کنه ماده بعد از تونل زدن در زیر پوست، تخم‌های خود را در تونلی که به وجود آورده‌است، می‌گذارد. بع از بیرون آمدن از تخم، لاروها به بالای پوست حرکت می‌کنند و از طریق ارتباط فیزیکی نزدیک در همه‌ی بدن یا بدن دیگری انتشار می‌یابند.
مطلبی دیگر: سرطان خون چست و چه‌گونه به وجود می‌آید؟
انسان تنها موجودی نیست که کنه‌ها بر آن تأثیر می‌گذارند. کنه‌ها می‌توانند سگ‌ها و گربه‌ها را نیز تحت اثر خود قرار دهند. با این وجود هر کدام از این حیوانات، میزبان مدل‌های گوناگونی از کنه هستند. برای نمونه انسان امکان دارد واکنش پوستی خفیف و گذرا را در ارتباط با کنه‌های حیوانی مرتکب شوند و عفونت در اندازه کامل در انسان با کنه‌های حیوانی نادر می‌باشد.
گال به شدت مسری می‌باشد و از وسیله تماس مستقیم پوست به پوست یا استفاده از حوله، رختخواب یا ابزاری که آلوده به کنه‌ها هستند، منتشر می‌شود. به همین علت، اشخاص پایین در معرض خطر بالاتری برای آلوده شدن قرار دارند:
- بچه‌های که به مهدکودک یا مدرسه می‌روند.
- والدین یا مراقبان کودکان خردسال
- بزرگسالان جوانی که لحاظ جنسی فعال هستند.
- اشخاص با چندین شریک جنسی
- ساکنین مراکز مراقبت گسترده
- بزرگسالان مسن‌تر
اشخاص با سیستم ایمنی ضعیف، از جمله اشخاص مبتلا به HIV ، گیرندگان پیوند و دیگر که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی می‌خورند.
تشخیص گال
پزشک شما به احتمال بالا قادر خواهد بود که گال را به آسانی با انجام یک معاینه فیزیکی و برسی نواحی لطمه دیده پوست شما تشخیص دهد. در بعضی موارد، دکتر پوست احتمال دارد بخواهد با برداشتن کنه از پوست شما با سوزن، تشخیص را تایید کند.
اگر کنه به آسانی پیدا نشود، پزشک قسمت کوچکی از پوست شما را می‌تراشد تا نمونه بافتی درست شود. بعد این نمونه زیر میکروسکوپ معاینه می‌شود تا وجود کنه خارِشَک یا تخم آن تایید شود.
توجه: توصیه های مهم برای داشتن پوستی شاداب و سالم!
آزمایش جوهر گال (یا تست جوهر حفاری) می‌تواند به تشخیص راه‌های سوراخ شده در پوست شما که به وسیله کنه‌ها تولید شده‌است کمک کند. برای انجام این آزمایش، پزشک ذره‌ای جوهر را با استفاده از خودکار بر روی نواحی از پوست که به نظر می‌رسد آلوده باشد، می‌ریزد. بعد از پاک کردن جوهر، جوهرهایی که به درون تونل‌های حفر شده ریخته‌اند، برجای می‌مانند. یا این عمل، با چشم غیرمسلح نیز می‌توان وجود گال را تشخیص داد.
راه های درمان گال چیست؟
بهبودی گال شامل کشتن کنه‌ها و تخم‌ها با کرم یا قرص دارویی می‌باشد. هیچ درمانی از داروهای درمان گال بدون نسخه قابل دسترسی نیست و حتما باید به وسیله‌ی پزشک متخصص پوست و مو یا دکتر عمومی تجویز شوند.
دکتر شما امکان دارد از شما بخواهد که دارو را به همه‌ی بدن خود از گردن به پایین بمالید. باید کم کم ۸ تا ۱۴ ساعت دارو را روی بدن خود نگه دارید و بعضی وقت‌ها حتی ضروری است که دو دوره پشت سر هم از لوسیون‌ها و کرم‌ها استعمال کنید. در صورت بروز نشانه‌های جدید امکان دارد به درمان‌های بیشتری احتیاج باشد.
از آنجایی که جرب به آسانی گسترش می‌یابد، دکتر عمومی امکان دارد درمان را برای کل اعضای خانواده و دیگر افراد نزدیک پیشنهاد کند، حتی اگر آنها علائم گال را نداشته‌باشند. درمان گال اکثراٌ شامل موارد پایین می‌باشد:
۱. کرم پرمترین
پرمترین یک کرم پوستی داری مواد شیمیایی است که کنه‌های گال و تخم‌های آنها را نابود می‌کند. این دارو به‌طور‌کلی برای بزرگسالان، اشخاصی که باردار یا شیرده هستند و کودکان بالای ۲ ماه بی خطر لحاظ می‌شود.
۲. کرم گوگرد
کرم گوگرد یک داروی تاثیرگذار در بهبود گال می‌باشد که می‌توان آن را یک شبه استفاده کرد. برای استفاده، آن را شسته و سپس به مدت پنج شب پی در پی دوباره استعمال کنید. استفاده از گوگرد در دوران بارداری و کودکان کمتر ۲ ماه خطری را دربر ندارد.
۳. ایورمکتین (استرومکتول)
هنگامی که لوسیون‌ها و کرم‌های تجویزی قابلیت بالایی ندارند، می‌توان ایورمکتین را به عنوان یک قرص برای بهبود جرب مصرف کرد. این دارو بیشتر برای اشخاص مبتلا به گال پوسته دار یا سیستم ایمنی پایین تجویز می‌شود. ایورمکتین برای اشخاصی که باردار یا شیرده هستند، یا برای کودکانی که وزن پاییین‌تر از ۱۵ کیلوگرم دارند، پیشنهاد نمی‌شود.
۴. دیگر داروها
اگرچه این داروها به سرعت کنه‌ها را نابود می‌کنند، خارش امکان دارد برای چندین هفته از بین نرود. در این هنگام پزشک شما امکان دارد داروهای اضافی را برای کمک به آرام کردن بعضی از نشانه‌های آزاردهنده مرتبط با گال تجویز کند. این داروها شامل:
- آنتی هیستامین‌ها مثل دیفن هیدرامین (بنادریل ) یا لوسیون پراموکسین برای کمک به کنترل خارش
- آنتی بیوتیک‌ها برای نابودی هر نوع عفونتی که در آخر سسب خاراندن مداوم پوست می‌شود
- کرم‌های استروئیدی برای آرام کردن تورم و خارش.
کلام آخر
کاربران گرامی امیدوارم از خواندن‌این مقاله (بیماری گال چیست؟) لذت برده‌باشید. ما در این مقاله سعی کردیم آگاهی‌های لازم را درباره بیماری گال برای شما بازگو کنیم. الان مطمئنا می‌دانید بیماری گال چیست و چه خطری دارد. پس سعی کنید به توصیه‌گفته شده بالا بیشتر توجه کنید.
