عطار نیشابوری از عارفان و شاعران پرآوازه‌ی ایرانی در قرن ششم و هفتم هجری می‌باشد. او خالق آثار معروفی چون مختارنامه، منطق الطیر و … است. در تقویم رسمی کشور روز ۲۵ فرودین روز بزرگداشت عطار بوده و هر ساله این روز در نیشابور مراسمی برای قدردانی از او برگزار می‌شود. برای آشنایی بیشتر با زندگینامه عطار نیشابوری این شاعر نامدار ایرانی با مجله خبری توکامگ همراه باشید.
زندگینامه عطار نیشابوری
فرید الدین ابو حامد بن ابو بکر ابراهیم بن اسحاق عطار نیشابوری معروف به شیخ عطار نیشابوری، شاعر ایرانی در اواخر قرن ششم و اویل قرن هفتم هجری قمری متولد روستای کدکن نیشابور است. در مورد تاریخ دقیق تولد اواطلاعات دقیقی وجود ندارد.
پدر عطار نیشابوری
باتوجه به زندگی نامه عطار نیشابوری برای پدر او اسامی مانند ابراهیم بن اسحاق، یوسف و محمود بیان شده است. پدر عطار در نیشابور، عطاری داشت. در کدکن نیشابور مقبره و زیارتگاهی با نام «پیرِزرَوَند» وجود دارد و مردم معتقد هستند که متعلق به پدر عطار می‌باشد.
کودکی عطار نیشابوری
در سرگذشت و زندگی نامه عطار نیشابوری آمده‌است که کودکی عطار زمانی که 6 یا 7 سال داشت مصادف با حمله‌ی غزها شد. او در کودکی خود تجاوزها، شکنجه ها و … مشاهد نمود بعد از اتمام جنگ غزها در مکتب شروع به فراگیری علم کرد و حرفه داروسازی و داروشناسی را نزد پدرش آموخت.
شغل عطار نیشابوری
از آن‌جایی که پدر فرید الدین عطاری داشت. او نیز علم داروسازی را از پدر خود فراگرفته بود بعد از پدرش به عطاری و طبابت روی آورد.
ماجرای روی آوردن عطار به رسم عارفان
در سرگذشت و زندگی نامه عطار نیشابوری آمده‌است، روزی او در دکان خود مشغول به کار بود که درویشی از او طلب کمک کرده. اما فرید الدین از کمک به او امتناع می‌کند. درویش بعد از مشاهده بی‌اعتنایی عطار به او می‌گوید: چگونه میخواهی از دنیا بروی؟
عطار پاسخ می‌دهد: همانند دیگران
درویش دوباره از او می‌پرسد: آیا می‌توانی همانند من بمیری؟
عطار در پاسخ می‌گوید: بله
درویش بعد از شنیدن پاسخ مثبت عطار کاسه‌ی چوبی خود را در زیر سرش گذاشته و با گفتن کلمه الله می‌میرد.
عطار با دیدن این صحنه بسیار متحول می‌شود و مسیر زندگی خود را به طور کامل تغیر داده و به عرفان روی می‌آورد.
سفرهای عطار نیشابوری برای رسیدن به عرفان
آن‌گونه که از سرگذشت و زندگی نامه عطار نیشابوری برداشت می‌شود او بعد از ماجرای درویش به هند، مصر، عراق، شام و مکه برای کسب علم و دانش و دست‌یابی به عرفان سفر کرد. او بعد از اتمام سفرهایش دوباره به شهر خود، نیشابور برگشت و تا آخر عمر خود در آن‌جا ماند. عطار در عرفان از مریدان شیخ بوالدین بغدادی بود.
وفات عطار نیشابوری و علت آن
تاریخ دقیق مرگ او مشخص نیست بر طبق روایتی مرگ او بین سال‌های 616 تا 632 هجری قمری بوده‌است. عطار نیشابوری در زمان حمله‌ی مغول‌ها به نیشابور اسیر و بر اثر ضربه‌ی شمشیر یکی از سربازان مغول بر دوشش به شهادت رسید. این شاعر پرآوازه پیش از مرگش با خون خود رباعی که در زیر به آن اشاره کرده‌ایم را بر روی دیوار نوشت:
در کوی تو رسم سرافرازی این است
مستان تو را کمینه بازی این است
با این همه رتبه هیچ نتوانم گفت
شاید که تو را بنده نوازی این است
آرامگاه و مقبره‌ی عطار نیشابوری
آرامگاه عطار نیشابوری توسط قاضی القضاه يحي بن صاعد به شکل هشت ضلعی ساخته شده‌است. سنگ مقبره‌ی او از نوع سنگ سیاه و عمودی بوده و بر روی آن اشعاری وجود دارد. مقبره‌ی او در شهر نیشابور و در فاصله ی ۲ کیلومتری از سمت غرب آرامگاه حکیم عمر خیام واقع است.
آثار منظوم و منثور عطار نیشابوری
آثار او به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول آثار منظوم او که دیوان اشعار بوده و شامل غزلیات و قصاید و رباعیات است. دسته دوم آثار منثور که شامل الهی‌نامه، اسرارنامه، وصلت‌نامه، بلبل‌نامه، مصیبت‌نامه، بی‌سرنامه، منطق الطیر، حیدرنامه، جواهرالذات، خسرو نامه، اشترنامه و مظهر العجایب هستند.
در ادامه ی زندگی نامه عطار نیشابوری چند نمونه از آثار معروف او را بیان کرده‌ایم با مجله خبری تو کامگ همراه باشید.
1.مصیبت نامه
مصیبت نامه از آثار منظوم عطار بوده و در قالب مثنوی سروده شده‌است. این اثر شامل 7.539 بیت و ۳۴۷ حکایت می‌باشد. عطار این اثر را در زمان پختگی خود سروده و اشعار آن سوز و عمق عرفانی زیادی دارند.
2.منطق الطير
منطق الطیر که با نام مقامات الطيور نیز شناخته می‌شود منظومه‌ای مثنوی و شامل 4458 بیت به زبان فارسی می‌باشد. در زبان عربی واژه منطق الطیر به معنی «زبان مرغان» بوده و محتوای این کتاب مورد سفر مرغان به سمت سیمرغ و مشکلات آن‌ها در راه رسیدن به سیمرغ است.
یکی از آثار جاودان عطار منطق الطیر بوده که علاوه بر ایران در هندوستان و کشورهای اروپایی چاپ شده‌است و آن را به سه زبان فرانسوی، کردی و ازبکی ترجمه کرده‌اند.
3.تذکره الاولیا
این اثر به زبان فارسی و در وصف حال ۹۷ نفر از شیخ‌های صوفیه می‌باشد. تذکره الاولیا شامل مقدمه و 72 باب بوده که هرکدام از آن‌ها به زندگی یکی از عارفان و مشایخ می‌پردازد.
ویژگی کلام و سخن عطارنیشابوری
از جمله ویژگی‌های آثار او که جذابیت کلامش را بیشتر می‌کند به کاربردن تمثیلات و حکایت‌های گوناگون است. عطار سخنی گیرا، ساده و بی‌پیرایه داشته که باعث جذب خواننده می‌شود.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم بخش بسیار کوچکی از زندگینامه عطارنیشابوری را برای شما بیان کنیم. او یکی از بزرگترین هنرمندان و شاعران ایرانی می‌باشد که نه تنها در نزد ایرانیان مقام والایی دارد بلکه در نزد کشورهای خارجی نیز بسیار محترم است.
بیشتر بخوانید:
