همانطور که از اسم او پیداست، یزید جانشین معاویه یعنی پدر خود بوده است. یزید بن معویه یکی از اشخاص مشهور در واقعهی کربلا و جنایات دیگر میباشد، که اسم او با لعن و نفرین در روضه و مراثیها به گوش میرسد. یزید دومین خلیفه اموی به حساب میرود و او جزء اولین کسانی بود که به صورت مورثی به خلافت میرسید و حکومت کرد. خلافت او به دلیل جنگ با حسین بن علی و به شهادت رساندن ایشان و آغاز بحران فتنه دوم شناخته شد. اما سرنوشت یزید چه شد؟ در ادامه به آن میپردازیم، با توکامگ همراه باشید.
تولد یزید بن معاویه
یزید بن معاویه بن ابی سوفیان از مادری به نام (میسون) و پدری به نام معاویه در سال 25 یا 26 هجری در الماطرون شام به دنیا آمد. او دوران جوانی خود را با مادرش در قبیله کلب، سپری کرد.
در قبیله کلوب دو آیین مسیحیت و بت پرستی بودند. معاویه به دلیل نفوذ در این قبیله با دختری به نام میسون (مادر یزید) ازدواج کرد. اما میسون در قصر معاویه اشعاری در مدح بیابان و قبیله و مذمت قصر معاویه سرود.
این اشعار به گوش معاویه رسید و به همین دلیل میسون را در حالی که باردار بود طلاق داد و یزید را در همان قبیله به دنیا آورد و بزرگ شد. یزید در جنگهای پیاپی میان مسلمانان، امپراطوری روم و محاصره اول قسطنطنیه حضور داشت.
یزید چگونه به خلافت رسید؟
بخش بیشتر زمینهای خلافت اسلامی به دست حسن بن علی بود و پس از پایان جنگ بین مسلمانان، امام حسن و معاویه مطابق با صلحنامه به یگانه فرماندروایی خلافت مبدل شد. طبق این عهدنامه معویه نمیبایست برای خود جانشین تعیین میکرد. اما در سال 56 هجری معاویه عهدنامه را زیرپای گذاشت و پسرش یزید را، جانشین خود اعلام کرد.
شورا و معاویه، یزید را در دمشق به خلیفه دوم اموی اعلام کردند و همان اول به حجم بسیاری مخالف از طرف مسلمانان روبه رو شدند. معاویه کوشید برای یزید از مردم بیعت بگیرد. معاویه این خبر را از دمشق شروع کرد، چرا که افرادی با نفوذ را از ایالتهای مختلف به دمشق فراخواند و آنان را مجاب به پذیرش یزید به عنوان خلیقه کرده بود.
خبر جانشینی یزید را معاویه به مروان بن حکم (حاکم مدینه) داد و به او دستور داد تا اهالی مدینه را آگاه کند. در پی این مسائل مخالفان زیادی از جمله حسین بن علی، عبدالله بن عمر، عبدالله بن زبیر، عبدالرحمن بن ابوبکر و مردم عادی به پا خواستند. معاویه برای تسلیم این چهار نفر به مدیه رفت ولی آنها به مکه فرار کردند. معویه برای اینکه آنان تسلیم شوند به مرگ تهدید کرد ولی آنان قبول نکردند.
معاویه توانست مکیان را به بیعت با یزید قانع کند و در راه برگشت به دمشق رضایت مردمان مدینه را هم گرفت. در واقع معاویه با رشوه دهی و کمی زور بیعت یزید را از مردم گرفت.
معاویه در سال 60 هجری درگذشت و یزید به حکومت رسید.
وصیت نامه معاویه به یزید
معاویه وصیت نامهای برای یزید به جای گذاشت و در آن توصیههایی درباره حکومت کرد و همچنین در آن نوشت که به کارهای حسین و ابن زبیر آگاه باشد. او همچنین به یزید توصیه کرد با حسین به درستی رفتار کند و خون او را نریزد، چرا که او نوهٔ پیامبر میباشد. در عوض با ابن زبیر با خشونت رفتار کن مگر آنکه با او کنار بیاید.
ماجرا بیعت یزید با امام حسین (ع)
بعد از به خلافت ریدن یزید، از فرمانروایان حکومت اسلامی به بیعیت با او درخواست کرد و به پسر عمویش (ولید بن عتبه بن ابوسفیان) دستور داد تا حسین بن علی، عبدالله بن عمر، عبدالله بن زبیر بیعت بگیرد. در این نامه به پسرعمویش اینگونه میگوید که:
(عبدالله بن عمر، عبدالله بن زبیر و حسین را دستگیر کن تا بیعت کنند و با تندی و با خشونت با آنها برخورد کن تا فرصت هیچ کاری را نداشته باشند.)
ولید، حسین و ابن زبیر را احضار کرد. ابن زیاد آن را از سر باز کرد و حسین به ملاقات او رفت و از مرگ معاویه و خلافت یزید آگاه شد. ولید و مردان از حسین خواستند تا با یزید بیعت کند. حسین بن علی در پاسخ گفت: بیعت در خلوت معنایی ندارد و باید میان مردم صورت بگیرد. ولید موافقت کرد و امام حسین صحیح و سالم مجلس را ترک کرد. عبدالله بن عمر، عبدالله بن عباس، عبدالرحمن بن ابوبکر با یزید بیعت کردند.
در همان شب عبدالله بن زبیر به مکه فرار کرد و حسین هم بدون بیعت کردن به مکه هجرت کرد. یزید از شکست ولید خشمگین بود و او را از فرمانروایی مدینه برکنار کردو عمر بن سعید را جایگزین ولید کرد.
جنایات یزید
یزید فردی شرابخوار، سگ باز، میمون باز و بی اعتنا به احکامات اسلامی بود. او در دوره حکومت 4 ساله خود جنایات هولناکی انجام داده که در ادامه به آن میپردازیم:
-
به شهادت رساندن امام حسین و یارانش
در ادامه ماجرا این که امام حسین با یزید بیعت نکرد و به مکه رفت. در کوفه طرفداران زیادی از علی بن ابیطالب به حسین نامه دعوت به کوفه میفرستادند و خواهان سرنگونی یزید و بیعیت با امام حسین بودند. امام حسین برای ارزیابی کوفه، پسر عموی خود را مسلم بن عقیل را به کوفه میفرستد. مسلم بن عقیل با دیدن شرایط مناسب کوفه به حسین نامه دعوت فرستاد و او را به کوفه فراخواند.
یزید از شورش کوفیان با خبر شد و به عبیدالله بن زیاد دستور داد مسلم را بکشند. حسین بن علی و یارانش راهی کوفه شدند و در راه، خبر کشته شدن مسلم بن عقیل و تغییرعقاید کوفیان به حسین رسید و با این حال به راه خود ادامه دادند.
عبیدالله بن زیاد چهار هزار سرباز را در صحرا کربلا آماده با مبارزه با امام حسین و 72 نفر از یارانش درآورد و آنها را به شهادت رساندند.
این رویداد یکی از جنایات بزرگ یزید در تاریخ محسوب میشود، که با اعتراضات شدید و گسترده مسلمانان روبه رو شد. این جنایت باعث آسیب شدید به حکومت یزید شد که تا به امروز او را لعن و نفرین میکنند.
-
جنایت حره
یکی دیگر از جنایان یزید، حمله و قارت کردن شهر مدینه میباشد که به این رویداد (حره) میگویند. در این واقعه 11 هزار مسلمین کشته شدند.
-
حمله به شهر مکه
یزید بار دیگر به مکه حمله کرد و حرمت کعبه را شکست و سنگ باران کرد. در این حمله کعبه ویران شد و بسیاری مردم کشته شدند.
مدت زمان خلافت یزید
یزید بن معاویه در سال 60 هجری به حکومت رسید و در سال 64 هجری حکومتش به پایان رسید.
یزید چگونه درگذشت و سرنوشت آن چه شد؟
در سوال اینکه سرنوشت یزید چه شد؛ درباره مرگ یزید بن معاویه روایات متفاوتی آماده است. مثلا در برخی از کتب آمده است که روزی یزید با اصحابش به صحرا میروند و به اندازه 2 روز از شهر شام دور میشوند. آهویی در صحرا میبیند و به اصحابش میگوید خودم او را صید میکند و یزید را از سربازانش دور میکند.
یزید در صحرا، به صحرا نشینی برخورد میکند و صحرانشین به او آب میدهد و هیچ تعظیم و سلامی به یزید نمیکند. یزید به او میگوید: اگر بدانی من کیستم بیشتر مرا احترام میکنی!
اعراب از او میپرسد تو کیستی؟ و یزید بن معاویه هستم. اعراب گفت: پناه بر خدا تو قاتل حسین بن علی (ع) هستی، ای دشمن خدا و رسول خدا.
اعراب با خشمگینی شمشیر به روی یزید بلند کرد، ولی بر سر اسب خورد. اسب رم کرد و پای یزید به رکاب گیر کرد و از پشت اسب آویزان شد. یزید را آنقدر به سنگ و خارها ضربه خورده بود که بدن او قطعه قطعه شده بود.
شیخ صدوق در رابطه با مرگ یزید اینگونه میگوید: یزید شب با حال مستی خوابید و صبح درحالیکه بدن او تغییر کرده باشد، مثل اینکه به آن قیر مالیده شود، مرده او را یافتند.
برخی میگویند: به دست (سلمی) دختر (حجر بن عدی کندی) با همکاری (عبد الرحمان) برادر زاده حجر مسموم شدهو مرده است.
سرنوشت یزید چه شد؟ سرانجام یزید در سال 64 هجری و در سن 38 سالگی به هلاکت رسید. در واقع بعد از سه سال و هشت ماه و چهارده روز بعد از حکمرانی درگذشت. او در قربستان باب صغیر در حوالی شهر دمشق دفن گردید.
کلام آخر
در این مقاله به سوال اینکه سرنوشت یزید چه شد و چگونه درگذشت؛ پرداختیم. امیدوارم این مطالب برای شما جالب باشد.