کتاب های آسمانی از مجموعه دستورات، فرمانها و احکام شریعت هر پیامبری محسوب میشوند. پیامبران اولوالعزمی که دارای شریعت و حکم جدیدی بودند، صاحب کتاب هم نیز هستند. در ادامه مقاله کتاب های پیامبران اولوالعزم را معرفی کرده و اینکه چرا به آنها اولوالعزم گفته میشود را بررسی کنیم. با توکامگ همراه باشد.
معنی اولوالعزم
قبل از دانستن کتاب های آسمانی و شناخت پیامبران اولوالعزم میبایست معنی واژه اولوالعزم را بدانید. «اولوالعزم» از ترکیب دو واژه «اولو» به معنای صاحب یا صاحبان و «العزم» به معنای اراده محکم، استوار، صبر، وفای به عهد، قصد و تصمیم، حکم و شریعت است. مطابق با معنای لغوی اولوالعزم: صاحبان اراده یا صاحبان صبر و صاحبان شریعت.
چرا به بعضی از پیامبران اولوالعزم میگویند؟
حال به سوال اینکه چرا به برخی از پیامبران اولوالعظم میگویند، برسیم. پیامبرانی که شریعت و حکم جدیدی در دوران بشیریت داشتند و از سوی خداوند به آیین جدیدی ابلاغ شدند را پیامبران اولوالعظم مینامند. این پیامبران به دلیل آوردن شریعت و آیین جدید با گرفتاریها و مشکلات بسیاری روبرو بودند. پیامبران اولوالعزم عزم، اراده، تصمیمات سخت و صبر بیشتری میطلبیدند.
فقط 5 تن از امامان صاحب چنین خصیصهای بودند که هم دعوت همگانی به سوی خدا، هم شریعت و هم کتاب الهی را انجام دادند. نام این 5 پیامبر، حضرت نوح، ابراهیم، موسی، عیسی(ع) و پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) است.
پیامبری، اولوالعزم محسوب میشود که آیین جدیدی با خود داشته باشد و پیامبران بعد از آن به تدریج شریعت و آئین پیامبران اولوالعزم میپرداختند. واژه اولوالعزم در آیه ۳۵ سوره احقاف، در قرآن آمده است و خداوند متعال میفرماید: «فاصبر کما صبر اولوا العزم من الرسل و…»
همچنین خداوند نام پیامبرانی به جزء پیامبر اسلام که در تدریج آیین جدید تلاش کردند ذکر میفرماید: «شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً وَ الَّذی أَوْحَیْنا إِلَیْکَ وَ ما وَصَّیْنا بِهِ إِبْراهیمَ وَ مُوسى وَ عیسى أَنْ أَقیمُوا الدِّینَ وَ لا تَتَفَرَّقُوا فیهِ کَبُرَ عَلَى الْمُشْرِکینَ ما تَدْعُوهُمْ إِلَیْهِ اللَّهُ یَجْتَبی إِلَیْهِ مَنْ یَشاءُ وَ یَهْدی إِلَیْهِ مَنْ یُنیبُ.
معنی: آیینی را برای شما تشریع کرد که به نوح توصیه کرده بود و آنچه را بر تو وحی فرستادیم و به ابراهیم و موسی و عیسی سفارش کردیم این بود که: دین را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید! و بر مشرکان گران است آنچه شما آنان را به سویش دعوت می کنید! خداوند هر کس را بخواهد برمیگزیند و کسی را که به سوی او بازگردد هدایت می کند. (منبع: شوری – ۱۳)
ویژگیهای پیامبران اولوالعزم
در روایات آمده که پیامبران اولوالعزم باید دعوتی همگانی داشتهباشند و این دعوت شامل موجودات دیگر از جمله اجنه هم شامل میشود. همچنین باید شریعت و دینی کامل و مستقلی را رواج دهند و صاحب کتاب باشند. پس کتاب های آسمانی پیامبران از جمله ویژگیهای پیامبران اولوالعزم میباشد.
به این موضوع توجه داشته باشید که داشتن شریعت و کتاب مستقل به معنای این نیست که پیامبران اولوالعزم دین جدا و کاملا متفاوت داشته باشند، بلکه میبایست بنابر مقتضیات زمان، دینی سازگار و کاملتر نسبت به شریعت پیامبر قبلی خود تدریج دهند.
معرفی کتاب های آسمانی پیامبران اولوالعزم
آنچه در روایات و آیات کتاب های آسمانی مخصوص پیامبران اولوالعزم معلوم است، این است که از سوی خداوند 5 نفر از آنها جزء پیامبران اولوالعزم برگیزیده شدند. عبارتند از:
- صحف (کتاب حضرت نوح )
- صحف ( کتاب حضرت ابراهیم (ع) )
- تورات (کتاب حضرت موسى (ع) )
- انجیل (کتاب حضرت عیسى (ع) )
- قرآن (کتاب حضرت محمد (ص) )
در حدیثی از امام رضا (ع) که درمورد کتابهای پیامبران اولوالعزم از او سوالی پرسیدهشد، ایشان فرمودند:
«زیرا نوح همراه با کتاب و شریعت مبعوث شد و هر کس بعد از ایشان آمد طبق کتاب و شریعت و روش ایشان عمل کرد تا اینکه ابراهیم با کتاب و صحف جدید آمد و هر پیامبری بعد از ایشان آمد طبق شریعت حضرت ابراهیم عمل کرد. تا اینکه جناب موسی آمد و تورات را که کتاب جدیدی بود آورد و بعد از آن هم مسیح با انجیل که شریعت جدیدی بود آمد و تا زمان پیامبر اسلام هر کس میآمد طبق شریعت حضرت عیسی عمل میکرد تا اینکه پیامبر اسلام با قرآن و شریعت جدیدی آمد که حرام و حلال آن تا روز قیامت به همان صورت باقی خواهد ماند»
کتاب های آسمانی دیگر پیامبران
در روایات ویژه انبیای اولوالعظم این چنین گفته شدهکه فقط این 5 تن صاحب شریعت بودهاند، اما کتابهای آسمانی فقط مختص پیامبران اولوالعزم نیست. به عنوان مثال در قرآن آمده (و آیتنا داود زبوراً) معنی: ما به داوود زبورا را دادیم.
حضرت داود (ع) اگر چه دارای کتاب آسمانی است، اما کتاب او، احکام و شریعت مستقل و تازهای نداشت. همچنین حضرت آدم، شیث و ادریس (ع) هم دارای کتاب بودند، ولی اولوالعزم محسوب نشدند.
سرانجام کتاب های آسمانی پیامبران اولوالعزم
حضرت نوح، اولین پیامبر اولوالعزم که دارای شریعت و کتاب بود میباشد. اطلاعاتی که در قرآن کریم درمورد محتوای دعوت و شریعت حضرت نوح برای مردم آمده که درباره یکتاپرستی و توحید است. حضرت نوح صاحب کتاب بوده ولی نام کتاب او معلوم نیست، اما در قرآن از کتاب نوح به عنوان «صُحف» و «کتاب نوح» یاد شدهاست. درمورد کتاب حضرت نوح اطلاعاتی دردسترس نیست و هیچ آثاری از این کتاب باقی نمانده است.
حضرت ابراهیم دومین پیامبر اولوالعزمی است که صاحب کتاب و شریعت مستقل میباشد. درمورد نام کتاب حضرت ابراهیم در قرآن از لفظ «صحف» استفاده شدهاست. در قرآن آمدهکه کتاب حضرت ابراهیم، مجموعهای از دست نوشتهها و کتابچههایی است که محتوای آن از دستورات خدا و وحی الهی میباشد.
حضرت موسی جزء سومین پیامبری است که صاحب کتاب و آیین متفاوتی میباشد. در قرآن به این که کتاب حضرت موسی (تورات) و کتاب حضرت ابراهیم (صحف ) همسو و هم جهت است، اشاره میشود.
از دیگر کتاب های آسمانی پیامبران اولوالعزم میتوان به انجیل حضرت عیسی و قرآن کریم که معجزه جاویدان و پایدار حضرت محمد است اشاره کرد. قرآن کریم، بهفرموده خداوند متعال از هرگونه تحریف و تغییر در امان است. درحالی که انجیل حضرت عیسی و تورات حضرت موسی دچار تغییرات و تحریفاتی شدهاست.