شمع موتورسیکلت یک قطعه حیاتی برای شروع احتراق در موتور به حساب می‌آید. این قطعه جرقه لازم برای اشتعال سوخت را فراهم کرده و خراب شدن آن تاثیر منفی در عملکرد موتور به همراه می‌آورد. این قطعه در اصل جرقه را به وسیله اختلاف پتانسیل به وسیله کوئل ایجاد می‌کند. در این بخش از توکامگ، برای آشنایی با علت خرابی شمع موتورسیکلت با ما همراه باشید.
شمع موتورسیکلت و انواع آن
شمع عامل اصلی ایجاد جرقه و تولید احتراق در موتورسیکلت می‌باشد. این قطعه برای اشتعال‌سازی سوخت، جرقه و اکسیژن لازم را فراهم می‌کند. در واقع جرقه‌زنی از اهمیت زیادی در ایجاد نویز الکترومغناطیسی بهره‌مند است.
شمع موتورسیکلت از تاثیر زیادی در راندمان و عملکرد موتور بهره‌مند است. همچنین روشن شدن موتور را به خوبی تنظیم می‌کند. البته بهتر با دلایل روشن نشدن و استارت نخوردن موتورسیکلت نیز آشنا شوید. شمع خراب مصرف سوخت را افزایش داده و به تولید آلاینده‌ها و استهلاک قطعات می‌پردازد.
شمع به روی سرسیلندر نصب شده و با سوخت و هوا در ارتباط می‌باشد. زمانی که شمع برق ولتاژ بالا می‌گیرد، نیرو لازم برای روشن شدن موتور را فراهم می‌کند. هر چه مقدار شمع ارتباط بیشتری با برق، بنزین و جرقه برقرار نماید، زودتر دچار خرابی می‌شود.
انواع متنوعی از شمع در موتورسیکلت به کار برده می‌شوند که هر یک دارای ویژگی‌های مختص به خود هستند. بنابراین قبل از آشنایی با علت خرابی شمع موتورسیکلت بهتر انواع این قطعه پرکاربرد و حیاتی را بیشتر بشناسید.
شمع تک پلاتین و دو پلاتین
این دسته از شمع‌ها از قدیمی‌ترین‌ها بودند که از آن برای تولید جرقه استفاده می‌کنند. البته شمع دو پلاتین شانس بالاتری برای ایجاد جرقه دارد و مصرف سوخت را نسبت به مدل‌های تک پلاتینه کاهش داده است. همچنین از خام‌سوزی جلوگیری خواهد کرد.
شمع سوزنی
این شمع همانطور که از نام آن پیداست، از قطب مثبت سوزنی شکل بهره‌مند شده است که جرقه خطی را در سیلندر ایجاد می‌کند. شمع سوزنی باعث سرعت بخشیدن به روند احتراق شده و در کاهش مصرف سوخت تاثیر می‌گذارد. ایریدیوم و پلاتینیوم از دسته شمع‌های سوزنی به حساب می‌آیند.
علت خرابی شمع در موتورسیکلت چیست؟
دلایل متنوعی مبنی بر سوختن شمع موتورسیکلت وجود دارند. به دنبال علت خرابی شمع موتورسیکلت علائم آن نیز قابل مشاهده هستند که باید برای تعویض شمع دست به کار شوید. از جمله دلایل سوختن شمع‌ها به صورت زیر می‌باشند:
- کثیفی فیلتر هوا
- پایین بودن کد رنج حرارتی شمع
- رانندگی در زمان کم و مسافت‌های کوتاه
- روغن‌سوزی (خرید بهترین روغن موتورسیکلت)
- عدم‌تنظیم کاربراتور (علائم خرابی کاربراتور موتورسیکلت)
- ضعیف بودن سیستم برق‌رسانی
- نیامدن برق سرشمع موتور
- عدم‌تنظیم تایم موتورسیکلت
- نشتی سوزن انرژکتور
- مصرف بالای بنزین
علائم خرابی شمع موتورسیکلت و دلایل آن
تشخیص خرابی شمع موتورسیکلت آن چنان هم سخت نیست. چرا که این قطعه با تغییرات ظاهری روبرو شده و عملکرد درستی ندارد. یک شمع سالم و نرمال معمولا به رنگ خاکستری – زرد و متمایل به قهوه‌ای است که در این شرایط موتور کاملا صحیح عمل می‌کند.
شمع سالم موتورسیکلت فاقد هیچ‌گونه رسوبات بوده و وضعیت مخلوط، تایمینگ جرقه و سیستم شروع سرد در بهترین شکل قرار دارند. در این زمان ترکیبات آلیاژی در روغن موتور مشاهده نشده و احتراق به صورت دقیق انجام می‌گیرد.
شمع دودزده و کثیف
در این حالت شمع، الکترودها و دهانه عایق به صورت کامل به رنگ سیاه مخملی درآمده‌اند. این اتفاق معمولا به دلیل کثیف بودن فیلتر هوا و غنی بودن مخلوط سوخت و هوا رخ می‌دهد. برای تشخیص دقیق علت خرابی شمع موتورسیکلت با نشانه کثیف شدن شمع، باید به یک تعمیرکار مراجعه کنید.
تجمع رسوبات روغن به روی شمع
در این حالت، شمع با دوده روشن و تفاله‌های کربن پوشانده شده است. از دلایل خرابی شمع در این زمان نقض در روغن موتور و محفظه احتراق می‌باشد. خردگی در رینگ‌های پیستون و جداره سیلندرها نیز از دیگر دلایل آن هستند.
رسوبات سرب روی شمع
در این زمان، شمع دارای رسوبات قهوه‌ای، زرد یا متمایل به سبز است. علت خرابی شمع موتورسیکلت در این زمان باز بودن زیاد لعاب‌های موتور بعد از کارکرد طولانی می‌باشد.
شکستگی عایق مرکزی شمع
زمانی که شمع موتورسیکلت از جای خودش بیرون افتد، رسوبات بین دهانه عایق و الکترود مرکزی تجمع می‌کنند که باعث شکستگی آن خواهند شد. در این زمان شمع باید به صورت کامل تعویض گردد.
رسوبات سنگین خاکستر
افزاینده‌های روغن به روی الکترودها تجمع یافته و ساختار خاکستر مانند به آن می‌بخشد که شبیه به زغال نیم‌سوز است. علائم خرابی بوبین موتورسیکلت چیست؟
ذوب شدن الکترود مرکزی شمع
در این زمان الکترود مرکزی ذوب و به شدت تخریب می‌شود. آوانس بودن بیش از حد جرقه، وجود رسوبات احتراق و مقادیر اندک مصرف سوخت و هوا از دلایل خرابی شمع هستند.
خوردگی بدنه شمع
زمانی که الکترود بدنه ذوب می‌شود، به شدت تخریب می‌گردد. این خرابی شمع به دلیل وجود افزاینده‌های بیش از حد در روغن و سوخت در شرایط نامساعد رخ می‌دهد.
از دیگر علائم خرابی شمع موتورسیکلت عبارتند از:
- کاهش گاز در موتور در مسافت‌های کوتاه
- عدم‌شتاب‌گیری قبلی در موتور
- خروج بوی گاز از اگزوز
- استارت نخوردن درست
- راحت روشن نشدن موتور
- خفه شدن جایگاه احتراق در موتور با گاز
زمان تعویض شمع موتورسیکلت
شمع یک قطعه حیاتی در موتورسیکلت است که در زمان استفاده طولانی خراب می‌شود. بعد از بررسی علت خرابی شمع موتورسیکلت بهتر بدانید که این قطعه به ازای هر کیلومتر مشخصی باید تعویض گردد. چرا که خرابی شمع دیگر کارایی لازم را ندارد.
حجم سیلندر، رده و کلاس شمع در افزایش طول عمر آن وابسته هستند. یک شمع می‌تواند حدود 8 الی 40 هزار کیلومتر عمر کند. اما برای جلوگیری از آسیب‌های اساسی بهتر بعد از گذشت سه پنجم عمر مفیدش آن را عوض کنید.
خراب شدن شمع موتورسیکلت و عدم‌توجه در تعویض آن می‌تواند خسارت‌های زیادی به بار آورد. بنابراین برای جلوگیری از هزینه‌های اضافی باید در اسرع وقت آن را تعویض کنید. آیا با دلایل خراب شدن باتری در موتورسیکلت آشنا هستید؟
نکات مهم در افزایش طول عمر شمع موتورسیکلت
برای آنکه بتوانید از طول عمر مفید شمع موتورسیکلت بهره‌مند شوید، به رعایت نکات مهم بپردازید:
- بازدید و تمیز کردن مرتب شمع
- خرید شمع موتور باکیفیت و اورجینال
- در صورت وجود برق دزدی در چپقی یا وایر، شمع می‌سوزد.
- رانندگی طولانی مدت با موتورسیکلت، به خصوص در هوای سرد باعث سوختن شمع می‌شود.
کلام‌آخر
خرید شمع مرغوب باعث افزایش شتاب موتورسیکلت و عملکرد بهینه آن می‌شود. به این ترتیب بهتر است به سراغ خرید لوازم جانبی باکیفیت بروید.
