اختلال در ریتم قلب به دلیل عملکرد نامناسب پیام‌های الکتریکی هماهنگ‌کننده رخ می‌دهد که منجر به کاهش ضربان قلب و نامنظم شدن آن می‌گردد. در برخی از مواقع آریتمی را به صورت بال‌بال زدن یا تپش قلب توصیف می‌کنند که با نشانه‌های زیادی همراه است. در این بخش از توکامگ، قصد داریم از صفر تا صد آریتمی قلبی، علائم و راه‌های درمان آن بیشتر بدانیم.
آریتمی قلبی چیست؟
ضربان نامنظم قلب آریتمی گفته می‌شود که به صورت غیرطبیعی، سریع یا کند شروع به تپیدن می‌کند. زمانی که سیگنال‌های الکتریکی قلب اختلال یابند، ضربان غیرطبیعی رخ می‌دهند که در برخی از مواقع، مشکلی ندارند. اما در صورت تکرارهای مجدد، ممکن با خطرات جدی برای سلامت فرد روبرو باشند.
آریتمی قلبی گاهی یک تهدید برای افراد به حساب می‌آید که با حرکات ورزشی تشدید پیدا می‌کند و در زمان خواب کند می‌شود. سیگنال‌دهی معیوب قلب ممکن برای افراد با نشانه‌های آزاددهنده همراه باشد که در صورت عدم‌درمان به مرور زمان بدتر می‌گردد.
Autoimmune disease بافت‌ها و اندام‌های سالم بدن را به دلیل عدم‌تشخیص سلول‌های خودی مورد حمله قرار می‌دهد که باید نسبت به آن آگاهی کسب کنید. مقاله بیماری خودایمنی چیست؟ برای شماست.
مهمترین دلایل آریتمی قلبی چیست؟
آگاهی از صفر تا صد آریتمی قلبی، علائم و راه‌های درمان آن به شما در بهبود این مشکل کمک می‌کنند. شاید برایتان جای سوال باشد که “اصلا آریتمی قلبی چرا اتفاق می‌افتد؟” بهتر بدانید دلایل مهمی مبنی بر بروز این اختلال هستند که به آن‌ها در ادامه می‌پردازیم. در این بخش بهتر آگاهی خود را نسبت به آشنایی با بیماری نقرس و رژیم غذایی مختص به آن بالا ببرید.
- افراد دارای فشارخون بالا
- نابهنجاری‌های ژنتیک و مادرزادی
- وجود اختلال در عضلات قلب
- افزایش سن و کهنسالی
- بیماری‌های مرتبط با دریچه قلب
- مصرف بیش از حد کافئین یا الکل
- عوارض دارویی یا بروز اختلال دارویی
- بیماری‌های مرتبط با عروق کرونر
- حمله قلبی
- افزایش هورمون‌های تیروئید
ضربان طبیعی قلب به چه صورت است؟
به صورت کلی، قلب دارای 4 حفره می‌باشد که دو حفره بالایی «دهلیز» و دو حفره پایینی «بطن» نام دارند. ریتم قلب به وسیله ضربان‌ساز طبیعی به نام «گره سینوسی‌دهلیزی یا SA» کنترل می‌گردد. عملکرد این گره به صورتی است که سیگنال‌های آغازکننده ضربان را به وجود می‌آورند.
سیگنال‌های تولیدشده در نهایت به سمت «گره دهلیزی‌بطنی یا AV» می‌روند که وظیفه مهمی را در انقباض عضلات دهلیزها و تخلیه خون به بطن به عهده دارند. این سلول‌ها منحصربه‌فرد هستند که گره قبل از انتقال سیگنال‌های الکتریکی به بطن، سرعت آن‌ها را کم می‌کند.
در نتیجه، کاهش سرعت در انتقال سینگال‌ها از تاثیر زیادی در پر شدن خون در بطن‌ها بهره‌مند است. سپس، بخش‌های دارای خون منقبض و خون را به سایر بخش‌های بدن از جمله ریه پمپاژ می‌کنند. یک قلب سالم از چنین فرآیند ضربان طبیعی برخوردار می‌باشد که منجر به تولید 60 تا 100 ضربان در هر دقیقه می‌گردد.
اما زمانی که فرآیند ضربان طبیعی قلب با اختلال روبرو شود، آریتمی قلبی رخ داده و علائم زیادی به همراه می‌آورد. با توجه به راه‌های سرایت آنفولانزا و انتقال سرماخوردگی، بهتر بیشتر مراقبت سلامتی‌تان باشید.
انواع آریتمی قلبی کدامند؟
در این بخش از مقاله، برای آشنایی با صفر تا صد آریتمی قلبی، علائم و راه‌های درمان آن بهتر بدانید که ضربان نامنظم قلبی در انواع متنوعی وجود دارند که برای آشنایی با آن‌ها ما را همراهی کنید. انواع آریتمی قلبی به معنای وجود بیماری خاصی نیست و ممکن به دلایل ورزش و تحرکات شدید و یا خوابیدن رخ دهند. PD از شایع‌ترین بیماری‌های مرتبط با اعصاب است که به آن بیماری پارکینسون می‌گویند. بهتر بیشتر راجع به این بیماری بدانید.
تاکیکاردی
زمانی که ضربان قلب بیش از 100 بار در هر دقیقه اتفاق افتد، به آن تاکیکاردی می‌گویند. این آریتمی قلبی در انواع متنوعی وجود دارند که به صورت زیر هستند:
- تاکیکاردی در دهلیزها: این آریتمی شامل فیبریلاسیون دهلیزی، فلاتر و سندرم ولف پارکینسون وایت می‌باشند.
- تاکیکاردی بطنی: این اختلال ضربان قلب شامل فیبریلاسیون بطنی و سندرم QT طولانی هستند.
برادیکاردی
در هنگامی که قلب دارای ضربان کمتر از 60 بار در هر دقیقه باشد، دچار برادیکاردی می‌شود. انواع برادیکاردی در نمونه‌های سندرم سینوس بیمار و انسداد هدایتی وجود دارند.
ضربان‌های زودس
در برخی از مواقع، ضربان زودرس با حذف یک ضربان احساس می‌شود. اما در حقیقت این اتفاق با وجود یک ضربان اضافی همراه است. ضربان زودرس باعث آریتمی طولانی‌مدت به ویژه در افراد مسن می‌گردد. این اتفاق چندین سال ادامه یافته و ممکن خطر ابتلا به نارسایی قلبی را افزایش دهد.
علائم آریتمی قلبی چیست؟
در برخی از مواقع اختلال در ضربان قلب ممکن بدون هیچ علائمی رخ دهد. به صورتی که پزشک در جریان یک معاینه معمولی متوجه آن می‌شود و به بیمار گوشزد می‌کند. با این وجود، علائم بارزی نیز هستند که بهتر از آن‌ها اطلاع داشته باشید. بیماری دیابت، ممکن باعث تشدید علائم آریتمی قلب گردد.
- احساس سبکی در ناحیه سر
- تعریق بیش از اندازه
- اضطراب و استرس
- خستگی‌های مداوم و بی‌دلیل
- سرگیجه و احساس ضعف و ناتوانی
- تنگی نفس (ممکن به دلیل بیماری آسم رخ دهد.)
- درد در ناحیه قفسه سینه
- کند شدن ضربان قلب
- شدت یافتن تپش قلب
- نبض سریع، آهسته یا نامنظم
- احساس بال‌بال زدن قلب در سینه
- سنکوپ (غش کردن) یا حالتی نزدیک به آن
در نامنظمی ضربان قلب چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
همانطور که می‌دانید بارها به این موضوع اشاره شده که آریتمی یک بیماری قلبی به حساب نمی‌آید. بنابراین افراد نمی‌دانند که نسبت به علائم آن بی‌اهمیت باشند یا آن‌ها را جدی بگیرند. به صورت کلی، در این بخش از مقاله صفر تا صد آریتمی قلبی، علائم و راه‌های درمان به این موضوع می‌پردازیم.
آریتمی قلبی درست است که بیماری به حساب نمی‌آید، اما بی‌توجهی در کاهش علائم و درمان آن، منجر به ابتلا به بیماری‌های نارسایی قلبی و اختلالات سخت و جدی می‌شود. بنابراین، در صورت بروز هر یک از علائم و نشانه‌های رایج آریتمی قلب و تکرار طولانی‌مدت آن‌ها، باید سریعا به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
در برخی از مواقع، فرد در اثر ورزش و تمرینات سنگین و پرتحرک، ممکن با افزایش ضربان قلب روبرو شود. اما این علائم بعد از کنار گذاشتن تمرینات اتمام یافته و دیگر تکرار نخواهند داشت. در این صورت نیازی به مراجعه به پزشک نیست.
تکرار آریتمی قلبی ممکن به دلایل فیبریلاسیون بطنی نیز رخ دهند که یک اختلال کشنده به حساب می‌آید. پس در صورت مشاهده تکرار علائم ضربان نامنظم قلب، باید به پزشک مراجعه کنید.
نحوه تشخیص آریتمی قلبی
پزشک متخصص برای تشخیص جدی بودن آریتمی قلبی و نوع آن، از روش‌های مطمئنی استفاده می‌کند. از جمله مهمترین آن‌ها عبارتند از:
- نوار قلب یا ECG: برای گرفتن نوار قلب، الکترودها به قفسه سینه متصل شده و فعالیت قلب را مشخص می‌کنند. همچنین ECG به اندازه‌گیری دقیق فعالیت قلب می‌پردازد.
- مانیتور هولتر: این دستگاه برای نوار قلب به کار برده می‌شود و از نوع قابل حمل است. هولتر به مدت یک روز یا بیشتر، به بیمار اتصال یافته و فعالیت الکتریکی قلب را طی کارهای روزانه ثبت می‌کند.
- ثبت‌کننده واقعه: برای انواع آریتمی‌های منفرد از آزمایش مخصوص استفاده می‌شود. این آزمایش ریتم فعالیت قلب را با توجه به دستگاه ECG قابل حمل که به بیمار متصل بوده، بررسی می‌کند.
- اکوکاردیوگرافی: این روش غیرتهاجمی برای تشخیص آریتمی قلبی، به صورت یک ابزار دستی می‌باشد. این ابزار به روی قفسه سینه بیمار وصل شده و به کمک امواج صوتی مخصوص، ساختار قلب و حرکت آن را مورد بررسی قرار می‌دهد.
- واقعه‌نگر قابل کاشت: اگر علائم آریتمی قلب در فرد به ندرت دیده می‌شود، پزشک این دستگاه را در زیر پوست می‌گذارد تا فعالیت قلب به صورت مداوم ثبت گردد.
- آزمایش استرس: در زمانی که هیچ‌یک از روش‌ها در تشخیص کارساز نبود، پزشک از بیمار می‌خواهد تا در یک تردمیل شروع به ورزش کند. در نتیجه اگر بیمار مشکوک به عروق کرونر باشد، تشخیص داده می‌شود.
- آزمایش میزچرخان: این آزمایش زمانی که فرد سابقه غش داشته باشد، به کار برده می‌شود. در آن فرد به روی میز دراز کشیده و پزشک میز را می‌چرخاند. سپس پزشک پاسخ قلب و دستگاه عصبی خودمختار را با توجه به وضعیت بیمار، بررسی می‌کند.
- آزمایش الکتروفیزیولوژیک: در این روش پزشک یک سری لوله نازک و کاتتر را که حاوی الکترود هستند، به عروق خونی می‌فرستد. سپس فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کند.
درمان آریتمی قلبی
شرایط درمان اختلال در ضربان قلب، با توجه به نوع آریتمی قلبی متنوع است. زمانی که آریتمی در شرایط بدی قرار داشته باشد، پزشک روش‌های درمانی را به کار می‌گیرد. این روش‌ها عبارتند از:
درمان برادیکاردی
در این زمان، پزشک از یک ضربان‌ساز در داخل قلب به کار می‌برد تا به رفع این مشکل بپردازد. چرا که هیچ دارویی برای درمان آن وجود ندارد.
درمان تاکیکاردی
مانورهای عصب واگ، داروهای ضدآریتمی، کاردیوورژن و سوزاندن با کاتتر از مهمترین روش‌های درمانی به حساب می‌آیند که پزشک با توجه به نوع اختلال به سراغ آن‌ها می‌رود.
استفاده از ابزار قابل کاشت
در روند درمان آریتمی از ابزارهای قابل کاشت استفاده می‌کنند. این ابزارها شامل ضربان‌ساز و کاردیوورتر- دفیبریلاتور قابل کاشت هستند.
جراحی
جراحی در برخی از مواقع از بهترین روش‌های درمانی برای آریتمی به حساب می‌آید که با توجه به نوع اختلال صورت می‌گیرد. از جمله روش‌های جراجی شامل ماز (مارپیچی) و عمل بای‌پس عروق کرونر هستند.
روش‌های پیشگیری از آریتمی قلب
نکات مهمی وجود دارند که به شما در پیشگیری از آریتمی قلبی کمک می‌کنند. در مقاله صفر تا صد آریتمی قلبی، علائم و راه‌های درمان آن به این روش‌ها می‌پردازیم که به صورت زیر هستند:
- پیروی از رژیم غذایی سالم (از خواص کشک، یک نیروگاه تغذیه‌ای، در سلامت قلب خود غافل نشوید.)
- فعالیت ورزشی منظم
- عدم‌مصرف دخانیات، الکل و سیگار
- مصرف محتاطانه داروهای بدون نسخه
- وزن مناسب و جلوگیری از اضافه وزن
کلام‌آخر
آریتمی قلبی یک اختلال شایع در بین افراد است که در صورت تکرار علائم، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. همچنین بهتر استفاده از روش‌های پیشگیری از ضربان نامنظم قلب را جدی بگیرید.
