خشکی پوست مشکلی است که افراد بسیاری درگیر آن هستند اما در اغلب موارد جدی نیست و به سادگی برطرف میشود. عواملی نظیر هوای گرم یا سرد، رطوبت کم در هوا و یا تماس با آب داغ از جمله علل خشکی پوست هستند. همچنین عواملی مانند سن، وضعیت سلامتی، شرایط محل زندگی و مدت زمان حضور در فضای باز نیز بر ایجاد به خشکی پوست موثرهستند. در ادامه قصد داریم به این سوال که علت خشکی پوست چیست؟ پاسخ دهیم. با مجله خبری توکامگ همراه باشید.
علت خشکی پوست چیست؟
در اغلب مواقع، خشکی پوست تحت تاثیر عوامل محیطی به وجود میآیند. برخی از رایج ترین علل خشکی پوست را در ادامه به اختصار بیان کردهایم.
1.آب و هوا
در فصل زمستان و روزهای سرد سال، رطوبت و درجه حرارت هوا کاهش مییابند و به همین علت هوا خشک میشود. در مناطق کویری نیز به دلیل خشکی هوا، این اختلاف کمتر است و تغییر فصل روی این مسئله تاثیر چندانی نمیگذارد. ساکنین این مناطق باید همواره از پوست خود در برابر بروز این مسئله محافظت کنند. خشکی هوا به طور مستقیم با میزان رطوبت یا خشکی پوست شما در ارتباط است و در چنین شرایطی امکان بروز علائم خشکی و حتی حساسیت پوستی بیشتر می شوند.
2.حرارت
گرمایش زمین، اجاقهای هیزمی، بخاریهای فضایی، شومینهها و به طور کلی هرگونه لوازم حرارتی، همگی رطوبت هوا را کم کرده وموجب خشکی پوست میشوند.
3.حمام و دوش آب داغ
استحمام با درجه حرارت بالا برای مدت زمان طولانی باعث خشکی پوست میشود. شنا کردن دائم، به ویژه در استخرهایی که کلر زیادی به آب اضافه میشوند، نیز می تواند رطوبت پوست را ازبین برده موجب خشکی آن شود.
4.صابون های قوی و مواد شوینده
بسیاری از شامپوها، مواد شوینده، صابونها و رطوبت پوست را از کاهش میدهند. این مواد اغلب برای از بین بردن چربی ساخته میشوند و به همین دلیل چربی پوست را از بین میبرند. صابون ها، مواد شوینده، پودرهای لباسشویی، حتی نرم کننده لباس و … از جمله این محصولات میباشند.
5.حساسیت فصلی
آلرژی و حساسیت فصلی در هر فردی با علائم متفاوتی ایجاد میشوند. در برخی از افراد در صورت تماس با مواد آلرژیزا و یا بروز حساسیت فصلی، حساسیت دارویی و … امکان دارد خشکی پوست ایجاد شود.
6.بیماری های پوستی
افراد مبتلا به بیماریهای پوستی مانند پسوریازیس، درماتیت آتوپیک یا همان اگزما و … بیشتر از سایر افراد دچار خشکی پوست میشوند. این افراد باید همیشه از پوست خود محافظت کنند و از کرمهای مرطوب کننده استفاده کنند. اهمیت این کار به ویژه در روزهای سرد سال یا در شرایطی که احتمال خشکی پوست افزایش مییابد، خود را بیشتر نشان می دهد.
7.خشکی پوست و کمبود ویتامین
مقدار بعضی از ویتامین ها در بدن، به عنوان مثال ویتامین A، به طور مستقیم با سلامت پوست مرتبط است. با توجه به این نکته، کمبود ویتامین به عنوان یکی دیگر از علتهای خشکی پوست عنوان میشود.
8.شرایط پزشکی
تغییرات هورمونی ممکن است تغییرات چشمگیری در ظاهر افراد ایجاد کند. از طرف دیگر، با افزایش سن، میزان چربی ساخته شده توسط منافذ باز پوست کمتر میشود و افراد دچار خشکی پوست میشوند.
سایر علت خشکی پوست چیست؟
با توجه به مطالعات انجام شده عوامل دیگری نیز بر خشکی پوست تاثیر دارد. بعضی از دیگر علل خشکی پوست عبارتاند از:
- مصرف از عطر، دئودورانت یا سایر محصولات بهداشتی عطری
- مصرف دائم از لباسهایی با پارچه زبر و حساسیت زا
- ژنتیک و عوامل ارثی
- سختی آب (از جذب مرطوب کننده ها جلوگیری میکند.)
- محصولات ضدجوش، رتینول و داروهای سریع کننده گردش سلولی پوست
- شست و شوی زیاد دست ها
انواع پوست خشک
درپزشکی به خشکی شدید پوست، درماتیت نیز میگویند. درماتیت به سه دسته اصلی تقسیم می شود:
1.درماتیت تماسی
این نوع از درماتیت زمانی رخ میدهد که پوست شما بر اثر تماس با چیزی، از خود واکنش نشان دهد و دچارالتهاب موضعی شود.
این نوع از خشکی پوست تحریک کننده زمانی ایجاد میشود که پوست شما در معرض یک عامل شیمیایی تحریککننده مانند سفید کننده قرار بگیرد.
درماتیت تماسی آلرژیک نیز رخ میدهد که پوست شما در معرض ماده ای مانند نیکل قرار بگیرد.
2.درماتیت سبورئیک
درماتیت سبورئیک زمانی ایجاد میشود که پوست شما چربی زیادی تولید کند. این اتفاق معمولا روی پوست سر رخ میدهد و نشانههایی مانند بروز راشهای قرمز و پوسته پوسته شدن را به همراه دارد. این نوع درماتیت در نوزادان بیشتر دیده میشود.
3.درماتیت آتوپیک
درماتیت آتوپیک که به نام اگزما نیز معروف است، یک بیماری مزمن پوستی میباشد که باعث ایجاد لکه های پوسته پوسته خشک روی پوست میشود. این نوع درماتیت در میان کودکان خردسال رواج بیشتری دارد. سایر بیماریها مانند پسوریازیس و دیابت نوع ۲ نیز ممکن است باعث بروز این مشکل پوستی بشوند.
علائم و علت خشکی پوست چیست؟
در اغلب مواقع، خشکی پوست موقتی میباشد. برای مثال بسیاری از افراد تنها درفصل زمستان دچارخشکی پوست میشوند، اما امکان دارد برای مدت زمان طولانی یا حتی مادام العمر نیز فرد درگیر این مشکل باشد. علائم و نشانههای خشکی پوست به سن، سلامتی، محل زندگی، زمان سپری شده در خارج از منزل ارتباط دارد. خشکی پوست امکان دارد یک یا چند مورد از علائم زیر را ایجاد کند:
- سفتی و کشیدگی پوست، به خصوص بعد از سونا، استحمام یا شنا
- زبر و خشن شدن پوست
- خارش
- پوسته پوسته شدن
- چین و چروک، ایجاد خطوط ریزو ترک پوستی
- تغییر رنگ پوست به خاکستری یا قرمز
- قرمزی و التهاب پوست
- بروز ترک های عمیق و ایجاد خونریزی در برخی از موارد
تشخیص خشکی پوست
در مراحل ابتدایی که هنوز خشکی پوست جدی نشدهاست، می توانید علائم آن را بررسی کرده و خودتان تا حدی مشکل را تشخیص بدهید. دقت کنید که درمان های خانگی تنها در مراحل ابتدایی موثرهستند و در صورتی که مشکل شما جدی باشد، حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. باتوجه به شدت خشکی پوست و شرح حالی که از خود به پزشک بیان میکنید، امکان دارد آزمایشهای پزشکی و یا بررسی پرونده پزشکی شما انجام شود.
ساختار پوست خشک
پوست متشکل از سه لایه اصلی میباشد:
- اپیدرم: متشکل ازکراتینوسیت
- درم: متشکل از بافتهای همبند و الیاف کلاژن، فیبرهای الاستین، رگهای خونی، غدد چربی، غدد عرقی و فولیکولهای مو
- هیپودرم: متنشکل از بافت چربی، رگ و عصب
خارجیترین قسمت اپیدرم یا همان لایه شاخی پوست، وظیفه تامین رطوبت و آبرسانی به پوست را انجام میدهد. سلولهای این لایه در سطح پوست قرار دارند و با لایه های لیپید محاصره شدهاند. لیپیدها که از کلسترول، اسیدهای چرب و سرامید تشکیل شده اند، مانع از تبخیر رطوبت موجود در پوست و آب ذخیره شده در آن میشوند. از طرف دیگر، غدد عرقی و چربی موجود در پوست، به عنوان عوامل طبیعی، رطوبت پوست تامین میکنند و از این طریق فرآیند آبرسانی به بافت پوست به بهترین شکل انجام می شود.
علت خشکی پوست بدن چیست؟
دلایل مختلفی برای خشکی پوست بدن وجود دارد. یکی از شایع ترین این دلایل، استحمام ط.لانی است. همچنین تماس پوست دست یا تمام بدن با آب داغ و یا تماس طولانی مدت پوست با آب کلردار، از جمله عوامل مهم درایجاد خشکی پوست بدن هستند بعضی از بیماریها نظیر کم کاری تیروئید، دیابت، آلرژی، مشکلات پوستی و … نیز روی منجربه خشکی پوست بدن میشوند.
نکته دیگری که موجب این مشکل میشود، این است که باید در زمان مناسب بالش، ملحفه و کالای خواب خود شست و شو و تمیزکنیم.اقدام نمایید. در غیر این صورت انواع آلودگی ها و آلرژن ها در بافت این پارچه ها مانده و به پوست آسیب میرسانند.
علت خشکی پوست بدن همراه خارش
خشکی پوست در مراحل ابتدایی زبر شدن سطح پوست همراه است. درصورتی که در همان مراحل ابتدایی نسبت به درمان و بهبود آن اقدامی صورت نگیرد، خشکی پوست شدیدتر میشود و نواحی بیشتری را درگیرمیکند. در این حالت پوست ملتهب شده و دچار خارش میشود. استفاده از مرطوبکننده مناسب و کمپرس یخ برای درمان مناسب میباشد.
چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به خشکی پوست هستند؟
همه افراد امکان دارد در بازه زمانی خاصی به این مشکل دچار بشوند. با این حال در شرایط خاصی این احتمال بیشتر میشود و افراد باید مراقبت بیشتری از پوست خود انجام دهند:
- افراد بالای ۴۰ سال (با افزایش سن، میزان ساخت چربی توسط منافذ پوست کمتر میشود)
- زندگی در آب و هوای سرد و خشک (در این آب و هوا سطح رطوبت پوست کم میشود)
- تماس طولانی مدت پوست با آب، به ویژه آب داغ
- شنا به مدت طولانی در آب حاوی کلر زیاد
پیشگیری از خشکی پوست
ساده ترین روش برای پیشگیری از ایجاد این مشکل، مصرف منظم از کرم های مرطوب کننده است. این محصولات رطوبت مورد نیاز پوست را تامین کرده و مانع از خشکی پوست میشوند.
در قسمت بالا علت خشکی پوست و عوامل موثر بر آن را به طور کامل شرح کردیم. رفع هر یک از این عوامل مانع از خشکی پوست شما میشوند. در ادامه راهکارهای بیشتری برای پیشگیری از خشکی پوست ارائه کردهایم:
- مصرف دستکش در زمان کار با مواد شوینده
- انتخاب شامپو و صابون های ملایم و حاوی مواد نرم کننده
- عدم مصرف صابونهای آنتی باکتریال
- مصرف منظم از مرطوب کنندهها و لوسیون های بعد از حمام با پایه غیرالکلی
- کاهش تماس پوست با آب
- استفاده ازآب ولرم به جای آب داغ، به ویژه برای استحمام
- پوشیدن دستکش و شال در روزهای زمستانی و سرد
- کاهش زمان تماس پوست با کلر
- مصرف ماسک های آبرسان خانگی
درمان و علت خشکی پوست چیست؟
برای درمان خشکی پوست، درابتدا باید عامل ایجاد آن را مشخص کنیم. با از برطرف کردن این دلایل و تامین رطوبت پوست، این مشکل را به راحتی برطرف میشود. پمادها یا کرم های دستساز میتوانند رطوبت مورد نیاز پوست شما را تامین کنند و باعث شادابی بیشتر پوست شما بشوند.
در اغلب مواردی که آلرژی باعث خشکی پوست شود، کرم های دارای کورتیکوسترویید یا همان کورتون برای درمان تجویز میشود. در صورتی که این مشکل به دلیل مشکلات دیگری نظیر پسوریازیس باشد، داروهای تخصصی برای درمان آن توصیه میشود.
ایجاد تغییردر سبک زندگی و درمان خانگی خشکی پوست
موارد بیان شده تنها مانع از بروز خشکی پوست میشوند. با این حال امکان دارد با وجود رعایت این موارد، رطوبت پوست شما کافی نباشد. تغییر در روش زندگی شما، در درمان خانگی خشکی پوست موثربوده و تا حد زیادی سلامتی و زیبایی پوست را باز سازی میکند:
- کاهش مدت حمام
- مصرف از آب ولرم برای حمام کردن و شستشوی دست ها
- عدم مصرف صابونهای قوی
- مصرف دستگاه بخور برای افزایش رطوبت در فضا
- مرطوب کردن سطح پوست
- مصرف پارچه های نخی و ضدحساسیت
- مصرف پودرهای لباسشویی بدون بو
- کمپرس سرد در صورت خارش پوست
- عدم مصرف نوشیدنیهای الکلی
- استفاده ازمایعات به امقدار کافی، به ویژه در زمان تعریق
- جلوگیری از مالیدن و خاراندن پوست
- برداشتن صابون های آنتی باکتریال و کرم های بر پایه الکل از روتین مراقبت شخصی
درمان سریع خشکی پوست با مصرف مرطوب کننده
همیشه سریع ترین و بهترین روش برای درمان، ازبین بردن عامل ایجاد مشکل میباشد. شما در ابتدا باید دلیل خشکی پوست خود را پیدا کنید و به دنبال راه حلی برای رفع آن باشید. علاوه بر این، باید از منابع دیگری در خارج از بدن خود، رطوبت مورد نیاز پوست را تامین کنید تا کمبود آن جبران بشود. کرم ها و لوسیونهای مرطوب کننده یا آبرسان بهترین گزینهبرای برطرف کردن این مشکل میباشند.
درمان خانگی خشکی پوست صورت
روغن زیتون، روغن نارگیل، شیر، آلوئه ورا، زرده تخم مرغ، سیب زمینی، روغن جوجوبا، گلاب، ماست، خیار، عسل و بسیاری دیگر از مواد طبیعی برای آبرسانی پوست مناسب هستند. شما می توانید با مصرف این مواد ماسک های خانگی متنوعی ساخته و از آنها به عنوان درمان خانگی خشکی پوست صورت استفاده کنید. همچنین برخی از افراد برای رفع خشکی پوست، گلیسیرین یا سایر مواد مرطوب کننده را مصرف میکنند.
درمان خشکی پوست بدن
امکان دارد خشکی پوست بدن شما به دلیل جمع شدن سلول های مرده پوست روی هم ایجاد شود. درچنین شرایطی لایه برداری از پوست و مصرف اسکراب ها، به برداشتن این لایه های اضافی از روی پوست کمک کرده و موجب طراوت و شادابی پوست میشوند.
خشکی پوست پا
پوست کف پا یا پاشنه پای اغلب افراد دارای ترک هایی میباشد که به دنبال راه حل مناسب برای رفع آن میباشند. این ترکها معمولا به دلیل خشکی پوست به وجود میآیند. بنابراین بهترین روش برای برطرف کردن آن ها، درمان خشکی پوست پا است.
برای این کار کرم های مرطوب کننده مخصوص پوست پا را مصرف کنید. پاهای خود را شسته تا هیچ گونه آلودگی روی آن وجود نداشته باشد. سپس مقدار مناسبی از کرم را به آرامی روی پوست پای خود ماساژ بدهید. دقت کنید که قبل از جذب کامل کرم، پوستتان با سطح دیگری برخورد نکند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در اغلب موارد خشکی پوست نسبت به تغییر سبک زندگی و درمان های خانگی به خوبی پاسخ میدهد. با این حال ایجاد علائم زیر به این معنا میباشد که باید به پزشک خود مراجعه کنید:
- عدم درمان پوست با وجود درمانهای خانگی
- خشکی پوست همراه با قرمزی و التهاب
- اختلال در خواب ناشی از خشکی و خارش
- پوسته شدن یا لایه برداری پوست در نواحی گسترده
سخن پایانی
در این مقاله به سوال علت خشکی پوست چست؟ پاسخ داده شد. همچنین ازعلل و عوامل ایجاد آن گرفته تا راه های درمان آن، را بیان کردیم. امیدواریم که پاسخ سوالات خود در رابطه با این مشکل شایع پوستی رسیده باشید.
همچنین میتوانید مقاله چگونه از پیری زود رس جلوگیری کنیم؟12 روش جلوگیری از پیری زود رس را مطالعه کنید.