خستگی چشم یا همان eye strain عارضه‌‌ی شایعی است که به دنبال دلایل مختلفی به وجود می‌آید. این موارد شامل فشار آمدن به چشم به هنگام رانندگی طولانی مدت، کتاب خواندن، نوشتن و یا خیره شدن طولانی به صفحه‌ی مانیتور می‌باشد. در ادامه با انواع روش‌های جلوگیری از خستگی چشم آشنا خواهید شد.
خستگی چشم چیست؟
خستگی چشم معمولا با علائمی مثل احساس سنگینی چشم‌ها، سوزش و قرمزی نمایان می‌شود. همچنین در صورتی که به علت بیماری یا ضعیف شدن چشم‌ها نباشد با استراحت کردن و درمان‌های خانگی از بین خواهند رفت.
علائم خستگی چشم‌ها
علت‌های نشان دهنده‌ی خستگی در چشم‌ها در بعضی موارد طبیعی و گاهی ممکن است نشانه‌ی یک مشکل جدی باشد. بر خلاف تصور خستگی چشم‌ها فقط در ناحیه‌ی چشمی پدیدار نمی‌شود بلکه سایر قسمت‌های بدن را نیز درگیر کرده و علائمی را پدیدار می‌کند.
علائم نشان دهنده‌ی خستگی چشم:
- چشمان اشکی
- خشک شدن چشم و سوزش
- تاری دید
- دوبینی
- حساسیت به نور
- قرمزی چشم
- اذیت شدن به هنگام باز کردن چشم‌ها
- اختلال در تمرکز
- سردرد
- گردن درد
- درد شانه
- کمر درد
- سرگیجه
بررسی انواع علل خستگی چشم
خستگی چشم عادی جای نگرانی ندارد و با کمی استراحت قابل رفع است. اما در برخی موارد ممکن است چشمان شما به طور پیوسته به این عارضه مبتلا شوند. بنابراین شناخت دلیل اصلی خستگی چشم‌ها در انجام روش‌های جلوگیری از خستگی چشم به ما کمک می‌کند.
-
خستگی ناحیه عضلانی چشم
عضله‌ی مژگانی در داخل چشم قرار دارد که وظیفه‌ی تنظیم لنزهای چشم را عهده دار است. این تنظیم امکان تمرکز بر روی اجسام دور یا نزدیک را فراهم می‌کند. زمانی که این عضله بیش از مقدار ظرفیت به طور طولانی مدت استفاده شود، به تمرکز بر روی اجسام اطراف روی می‌آورد. زل زدن طولانی مدت به یک شیء، مانع از انقباض و شل‌شدن عضلات مژگانی شده و تنظیم لنز و دید واضح را برای آنها دشوار می‌کند.
- ماهیچه‌های خارجی چشم
ماهیچه‌های خارج‌چشمی از دیگر عضلات چشم هستند که وظیفه‌ی فراهم کردن دیدی پایدار، شفاف و بدون فشار را با منقبض و شل شدنش، برعهده دارند. در مجموع شش عضله‌ی خارج چشمی در هر چشم وجود دارد. این عضلات با تمرکز بر یک تصویر، مانع از دوبینی می‌شوند.
هنگام نگاه طولانی به یک جسم این عضلات سریع منقبض شده،و چشم‌ها احساس فشار بیش‌از‌حد می‌کنند. این عضلات مانند سایرماهیچه‌ها، برای انجام درست وظیفه‌ی خود به استراحت نیاز دارند تا انرژی به دست بیاورند. کار کشیدن طولانی مدت از چشم‌ها از این استراحت جلوگیری کرده و می‌تواند منجر به خستگی چشم‌ها شود. در صورت تداوم این وضعیت سلامت چشم‌ها تهدید خواهند شد.
-
خستگی چشم دیجیتال
از دلایل شایع خستگی چشم‌ها استفاده طولانی و مداوم از کامپیوتر و یا سایر دستگاه‌های دیجیتال مانند گوشی، تبلت و لپ تاپ است. این نوع خستگی چشم اصطلاحاً خستگی چشم دیجیتال نام دارد.
- دلایل بروز خستگی چشم دیجیتال
طبق تحقیقات هنگامی که افراد به کامپیوتر و یا سایر صفحه‌های دیجیتال نگاه می کنند، کمتر از حالت عادی پلک می‌زنند. این قضیه منجر به خشکی چشم و در نهایت کمک به پدیدار شدن خستگی چشم می‌شود. همچنین این دستگاه‌ها به علت تابش خیره کننده و در برخی موارد کنتراست ضعیف بین کلمات و پس زمینه صفحه باعث خستگی چشم ها می‌شوند. توجه داشته باشید که فاصله مناسب از صفحه نمایش و تنظیم نور درست جهت جلوگیری از خستگی چشمتان را رعایت کنید.
جهت جلوگیری از خشک شدن چشم‌ها بهترین راه استفاده از قطره های چشمی اشک مصنوعی است.
-
نور محیط اطراف
تابش مستقیم نور زیاد و یا در معرض آفتاب قرار گرفتن منجر به خستگی چشم می‌شود. بالعکس در نور کم نیز تلاش برای بهتر دیدن با فشار بر چشم، خستگی و سوزش را به همراه دارد.
-
بی خوابی
بی خوابی و کمبود استراحت چه در روز و چه در شب، فرصت استراحت کافی را از عضلات چشم می‌گیرد. در طول روز به محض انجام فعالیت‌های تحریک کننده‌ی چشم، علائم خستگی بروز پیدا می‌کند.
-
داشتن آلرژی
آلرژِی منجر به آزاد شدن ماده‌ای شیمیایی به نام هیستامین می‌شود که سبب گشاد شدن عروق و افزایش جریان خون در اطراف چشم می‌شود. این حالت با آبریزش از چشم، خارش، تجمع مایع در اطراف چشم و پف همراه است که از دلایل خستگی چشم است.
-
کمبود آب در بدن
کم آبی سبب کاهش حجم خون و در نهایت اختلال در فعالیت قلب و دیگر اعضا می‌شود. کاهش جریان خون در چشم‌ها و پوست اطراف آن علائم خستگی در چشم‌ها را پدیدار می‌کند.
-
استفاده مداوم از لنزها
انواع لنزهای زیبای و طبی منجر به خشک شدن چشم‌ها می‌شوند. خشکی چشم نیز خستگی به همراه دارد پس از استفاده‌ی طولانی مدت از آن به خصوص به هنگام خواب خودداری کنید.
کدام بیماری‌ها سبب خستگی چشم‌ها می‌شوند؟
از جمله بیماری هایی که خستگی چشم به همراه دارند می‌توانیم به خشکی چشم، ضعف بینایی اصلاح نشده یا عیب انکساری، استرس و خستگی و آستیگمات بودن چشم‌ها اشاره کرد.
روش‌های جلوگیری از خستگی چشم
جهت جلوگیری از آسیب به چشم‌ها و کاهش خستگی چشم بهتر است موارد زیر را رعایت کنید:
-
صفحه‌ی دیجیتال را در فاصله‌‌ی مناسبی قرار دهید.
دستگاه دیجیتال را باید در فاصله صحیح و مناسب قرار دهید. این فاصله شامل چند فوت از چشمان شما یا به اندازه طول بازو است. همچنین باید به صفحه در سطح چشمان یا کمی پایین تر از آن نگاه کنید .
-
تنظیم نور مناسب
اگر هنگام مطالعه هستید باید از پشت شما نور بتابد. در صورت تماشای تلویزیون کم کردن نور چراغ ها به کاهش خستگی چشم‌هایتان کمک می‌کند. علاوه بر محیط نور صفحه دیجیتال نیز باید مناسب باشد. نور خیره کننده منجر به خستگی چشم می‌شود بنابراین فیلترهای کاهش نور را فعال کنید.
-
استفاده از قطره‌های چشمی
تمرکز بر یک صفحه سبب کاهش پلک زدن شما می‌شود. زمانی که کمتر پلک می‌زنید ، چشم‌ها خشک و تحریک می‌شوند. قطره های چشمی مثل اشک مصنوعی مانع از بروز این مشکل می‌شود. اگر هنگام استفاده از صفحه مرتبا پلک بزنید احتیاجی به قطره نیست.
-
نامناسب بودن کیفیت هوا
مکان‌های خشک و آلوده که مجهز به فن‌های گرمایش و سرمایش قوی هستند باعث خستگی چشم می‌شوند. بهتر است فضا را با یک رطوبت ساز و یا کم کردن سیستم‌ها بهبود ببخشید.
-
استفاده از عینک مناسب
بعضی از عینک ها و رنگ‌های مخصوص لنزها به چشم‌ها کمک می‌کنند. با مشورت پزشک می‌توانید آنها را تهیه کنید.
کلام آخر
در این مقاله از توکامگ شما را با روش‌های جلوگیری از خستگی چشم آشنا کردیم. امیدوارم برایتان مفید بوده باشد. با آرزوی سلامتی.
